پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده پيشرفت، آرمان همه¬ي جوامع است چرا كه ريشه در فطرت انسان داشته و انسان¬ها از زمان شكل¬گيري زندگي اجتماعي، سعي در بهبود وضعيّت جوامع خود از وضع موجود به وضع مطلوب را دارند. با توجّه به نوع جهان بيني، پيشرفت جوامع به دو نوع مادّي و معنوي تقسيم مي¬شود و براي دست-يابي به اين پيشرفت¬ها عواملي وجود دارد؛ اين تحقيق با موضوع« عوامل پيشبرنده¬ي جامعه از منظر قرآن و روايات» در صدد بررسي عوامل مادّي چون علم، امنيّت، توليد، صنعت، اشتغال، اعتدال و....، عوامل معنوي چون ايمان به خدا، نبوّت، معاد، عدالت، امامت و اخلاقيّاتي چون احسان، تزكيه، اخلاق حسنه و....است همچنين مي توان براي پيشبرد معنوي جامعه عوامل اقتصادي چون انفاق و قرض الحسنه را ذكر كرد كه هم موجب پيشرفت مادي و هم معنوي جامعه است اما پيشرفت معنوي آن كاربرد بيشتري دارد ، بر خلاف جهان¬بيني مادّي كه معيار پيشرفت را خلاصه¬ي در ماديّات دانسته و جامعه¬ي پيشرفته را جامعه-اي مي¬داند كه در قدرت، ثروت و سياست رشد كرده باشد؛ در جهان بيني الهي كه همان جهان بيني اسلامي است مادّيات در كنار معنويّات باعث پيشرفت جامعه مي¬شود و پيشرفت مادّي زمينه را براي پيشرفت معنوي فراهم مي¬كند.بر اساس تعاليم اسلام هدف نهايي از پيشرفت جوامع در دو بعد مادّي و معنوي، داشتن زندگي سعادتمندانه در دنيا و فوز و فلاح در آخرت است. واژگان كليدي: عوامل پيش¬برنده، جامعه، پيشرفت، جامعه¬ي پيشرفته، عوامل انحطاط، عقب ماندگي