پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

دروغ‎گويي از عادات زشت و ناپسندي است كه در آيات قرآن و روايات زيادي از آن نكوهش شده است. در روايات، دروغ كليد گناهان، خوانده شده است. به طوري‎كه با ارتكاب دروغ گناهان ديگري هم به دنبال آن مي‌آيند. دروغ داراي انواع گوناگوني است از جمله دروغ قولي (گفتاري) ودروغ عملي (رفتاري). هم‎چنين دروغ داراي مراتب گوناگون و هر مرتبه داراي حكم خاصي است. علل و عوامل گوناگوني موجب دروغ‎گويي كودكان مي‎شود؛ از نظر دروني عواملي چون ضعف ايمان، حسد، خشم،... واز لحاظ اجتماعي وجود الگوهاي بدآموز و ناسالم، خودنمايي، ترس، عادت و ... . از آن‎جا كه دوران كودكي در تربيت افراد، نقش بسيار مهمي دارد، عواملي چون خانواده، محيط مدرسه، دوستان و ... نقش بسزايي در تشكيل شخصيت كودك دارند. شناخت واصلاح هر كدام از اين عوامل اهميت ويژه‎اي در راست‎گويي كودكان دارد. دراين پژوهش، ابتدا به بررسي مفهوم كذب، به معناي خبر دادن از چيزي به خلاف آنچه در آن است، و سپس صدق، به معناي راستي و راست‎گويي –ضد كذب– از بُعد معارف اسلامي پرداخته است. پس از آن در مورد كودك و ويژگي‎هاي اين مرحله از زندگي توضيح داده است. در ابتدا انواع دروغ و مراتب آن ‎را توضيح داده است، وسپس به انگيزه‎هايي كه باعث دروغ‎گويي مي‎شود وريشه‎هاي آن پرداخته است. درادامه آثاري كه بردروغ مترتب مي‎شود را عنوان كرده است. از آثار مخرّب دروغ، مي‏توان به آثار دروغ بر فرد و اجتماع اشاره كرد. با رواج دروغ در ميان افراد و هم‎چنين اجتماع، مشكلات جدّي، از جمله ايجاد زمينه براي كفر و نفاق، بدبيني و ... به وجود مي‏آيد. سپس درانتها، راهكارهايي براي برطرف كردن يا كاهش دادن اين رذيله عنوان شده است؛ ودر آخر راه‎كارهايي براي پرورش راست‎گويي دركودكان ارائه وبه طرق اصلاح وبازسازي كودك دروغ‎گو پرداخته شده است.