پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده در اين پژوهش به يكي از مراحل ِفرايند تفسير كه با تعمق و استفاده از علوم مختلف در ذهن مفسر صورت مي گيرد پرداخته و حلقه ي مفقوده اي كه بين مباحث تئوريك علوم بلاغت و فراورده هاي تفسيري است كشف شده است و با تفكر و تحقيق در تفسير قيّم الميزان ذيل دو سوره ولائي«نساء و مائده» از ميان مطالب تفسيري كه علامه طباطبائي(ره) برمبناي علوم مختلف بيان فرموده اند نكاتي كه ايشان با مهارت از علم بلاغت استخراج نموده اند صيد شده است ، چرا كه غالباً علامه اسم صنعت بلاغي مورد استفاده را ذكر نفرموده اند . با توجه به اين كه آبشخور بسياري از انحرافات مكتب هاي منحرف فكري به ظاهر مسلمان بي- دقتي در ادبيات بوده است ؛ اهميت جايگاه بلاغت در تفسير تبيين مي گردد و اين كاربرد را به خوبي مي توان در لابه لاي مطالب تفسيري علامه مشاهده نمود چرا كه در بسياري از موارد با استفاده از همين علم كه ديگران به آن توجهي ننموده اند جواب شبهات غامضي را داده اند .به طور مثال در فصل معاني با استفاده از صنعت اطلاق ،در آيه 59 نساء ، عصمت را براي پيامبر(صلي الله عليه وآله) و با قيد عطف ، عصمت را براي اولي الامر اثبات مي كنند و با قيد جار و مجرور جواب يكي از مفسران را كه براي اولي الامر عصمت قائل نبوده مي دهند . در اين تحقيق با توجه ويژه به كار برد بلاغت در الميزان ، اميد است ادعاي اعجاز بلاغي قرآن به طور كاربردي اثبات گردد و شواهد قرآني استخراج شده جايگزين مثالهاي ساده كتب درسي گردد و با رساندن اهميت جايگاه علوم بلاغي در تفسير به دانش پژوهان ، انگيزه عميق خواندن اين علوم ايجاد گردد . كليد واژه ها : تفسير ، بلاغت ، معاني ، بيان ، بديع .