به گزارش سرکار خانم شیخی معاونت پژوهش مدرسه علمیه کوثر قزوین کرسی آزاداندیشی «رابطه افزایش حضور اجتماعی زنان و تضعیف خانواده» به شیوه مناظره، روز چهارشنبه 22 اسفند ماه 1403 ساعت 9 تا 10 در سالن اجتماعات شهید سلیمانی حوزه علمیه کوثر قزوین برگزار شد. ارکان این کرسی سرکار خانم بهدخت ذوقی به عنوان ارائه دهنده، سرکار خانم ساره شیخی به عنوان ناقد بحث و سرکار خانم طاهره ستوده صدر به عنوان داور و دبیر جلسه بودند.
کرسی با قرائت آیاتی چند از قرآن کریم آغاز شد. سرکار خانم ستوده مقدمه‌ای از عنوان کرسی ارائه دادند و سپس سرکار خانم ذوقی طرح بحث کردند.
مطالب زیر قسمت‌هایی از محتوای ارائه شده در این کرسی است:
خانم ذوقی: قبل از اینکه بحث افزایش فعالیت اجتماعی زنان را شروع کنیم سخن یا پیام مقام معظم رهبری را که ایشان در کنگره ملی هفتاد هزار زن شهید در کشور در سال 1390 مطرح کردند بیان می‌کنم، ایشان فرمودند: «زن، در تعریف غالباً شرقی، همچون عنصری در حاشیه و بی‌نقش در تاریخ‌سازی؛ و در تعریف غالباً غربی، بمثابه‌ی موجودی که جنسیت او بر انسانیتش می‌چربد و ابزاری جنسی برای مردان و در خدمت سرمایه‌داری جدید است، معرفی می‌شد. شیر زنان انقلاب و دفاع مقدس نشان دادند که الگوی سوم، «زن نه شرقی، نه غربی» است. زن مسلمان ایرانی، تاریخ جدیدی را پیش چشم زنان جهان، گشود و ثابت کرد که می‌توان زن بود، عفیف بود، محجبه و شریف بود، و در عین حال، در متن و مرکز بود. می‌توان سنگر خانواده را پاکیزه نگاه داشت و در عرصه‌ی سیاسی و اجتماعی نیز، سنگرسازی‌های جدید کرد و فتوحات بزرگ به ارمغان آورد.» در بحث جامعه‌پذیری که رابطه‌اش با خانواده‌گرایی رابطه مستقیم است، چنین آمده است که اگر بخواهیم جامعه‌سازی و تمدن‌سازی کنیم لازمه‌اش این است که بتوانیم در بطن جامعه باشیم، زنانی که در بطن جامعه هستند تربیت بهتری نسبت به فرزندان خود دارند، زیرا با آگاهی و بینش بالایی می‌توانند این مسیر را هدایت کنند.
بحث افزایش فعالیت اجتماعی یعنی ما یک فعالیت اجتماعی داریم، یک افزایش فعالیت اجتماعی، اصلا فعالیت اجتماعی چیست؟ تعریفی که متفکران از فعالیت اجتماعی دارند مجموعه یک سری اقداماتی هست که زنان در زمینه‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی بتوانند نمود داشته باشند. غالبا با شنیدن فعالیت اجتماعی افکار به سمت شغل می‌رود، در حالی که منظور از فعالیت اجتماعی این است که زن‌ها بتوانند در حیطه‌های اقتصادی و در واقع اجتماعی،اقتصادی، فرهنگی و سیاسی حضور پررنگ‌تری داشته باشند و به این معنا نیست که زنان خانه و امورات آن را رها کنند و دائم در بیرون از منزل فعالیت داشته باشند، پس افزایش فعالیت اجتماعی یعنی اینکه خانم‌ها در حیطه‌های مختلف بتوانند فعالیت گسترده‌تری داشته باشند.
نیمی از افراد جامعه رو زنان تشکیل می‌دهند و البته بر نیم دیگر اثرگذار هستند به همین دلیل لازم است در امور سیاست هم دخالت داشته باشند، شما در هیچ جای قرآن منعی برای حضور اجتماعی زن نمی‌یابید. البته این بحث هم مانند سایر بحث‌ها موافقان و مخالفینی دارد، ولی با جستجو در سیره اهل بیتbو پیامبرlمی‌بینیم که به هنگام بیعت گرفتن و مشارکت‌های سیاسی به زنان هم توجه می‌شده و پیامبر اکرمlدر هر جنگ یا جلسه یکی از زنان خود را به قید قرعه با خود همراه می‌کردند. در هیچ جای دین منعی برای مشارکت‌هایسیاسی و اقتصادی زنان وجود نداشته، در حالی‌که شرایط و قوانینی در این خصوص وجود دارد.
افزایش حضور اجتماعی زنان باعث افزایش مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی، بهبود در روابط خانوادگی و تعاملات درون خانواده می‌شود، در نتیجه زنانی که بتوانند مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی خوبی پیدا کنند، در ارتباط موفق‌ترند و بهتر می‌توانند تعارضات را حل کنند، تعارضاتی که بین خود، همسر و اطرافیانش وجود دارد. یکی از مواردی که باعث افزایش فعالیت اجتماعی زن‌ها می‌شود تقویت اعتماد به نفس و استقرار هست که خود این موضوع هم خانواده را پویا و فعال می‌کند. خانمی که فعالیت دارد به هنگام تصمیم‌گیری در مسائل خانوادگی و مدیریت امورات خانواده بهتر عمل می‌کند.
یکی دیگر از فعالیت‌های اجتماعی افزایش منابع مالی و اقتصادی و کمک به رفع نیازهای مالی خانواده و در نتیجه کیفیت بخشی در امور مالی منزل است. با حل شدن مشکلات اقتصادی خانواده نیازهای عاطفی و اجتماعی تا حد قابل توجهی به اعتدال می‌رسد. خانمی که افزایش فعالیت اجتماعی دارد در مدیریت زمان و انجام مسئولیت هم بهتر عمل می‌کند و تا حدود زیادی وظایف در خانواده عادلانه توزیع می‌شود.
خانم شیخی: ما سر اصل فعالیت‌های اجتماعی زنان مشکل نداریم. یکی از مهم‌ترین عرصه‌هایی که زمینه رشد و شکوفایی استعداد زنان رو ایجاد می‌کند و مورد تأیید اسلام هم هست فعالیت اجتماعی زنان است. بحث ما سر وقتی است که این فعالیت‌ها افزایش پیدا می‌کند! افزایش فعالیت‌های اجتماعی غالباً با نقش‌ها و وظایف زنانگی، با حقوق همسر و فرزندان تعارض دارد تا جایی که به صراحت می‌توان گفت افزایش فعالیت‌های اجتماعی مانع رعایت حقوق همسر و فرزندان می‌شود! شدت مسئله وقتی مشخص می‌شود که خانم‌ها شغل‌ها یا فعالیت‌هایی را انتخاب می‌کنند که با شئون خانواده تعارض دارد و مصالح خانوادگی را تحت تاثیر قرار می‌دهد، گاهی خانم‌ها به خاطر داشتن درآمد مستقل روند تربیت را در خانه تحت تأثیر قرار داده و یا اقتدار مرد را ضایع می‌کنند.
بعضی وقت‌ها افزایش یافتن فعالیت اجتماعی زنان باعث می‌شود که اطاعت زن از مرد در خروج از منزل نقض شود، یعنی یکی از وظایفی الزامی خانم -اذن خروج از منزل- به دلیل انتخاب نوع کار و یا افزایش فعالیت‌های اجتماعی سلب شده و نارضایتی به دنبال دارد. مشکلات نگهداری از کودکان برای خانم‌های پر مشغله از دیگر آسیب‌های غیر قابل انکار است. استرس زن به خاطر شغل و یا فعالیت اجتماعی باعث بروز نا آرامی و دغدغه‌مندی و کاهش توان آرامش بخشی وی در خانه خواهد بود. بنده می‌توانم ادعا کنم که بخش اعظمی از کمبود جمعیت جامعه ما به خاطر افزایش حضور اجتماعی زنان بعد از انقلاب است! چرا؟ زیرا برای اینکه زن بتواند حضور اجتماعی داشته باشد، فرزندآوری خود را محدود کرده بعد همین محدودیت نه تنها که برای جامعه کارایی نداشته که اتفاقا معضلی هم به معضلات جامعه اضافه کرده است.
خانم ستوده: بحث ما روی افزایش فعالیت اجتماعی است. گاهی بر اساس اقتضای زمان موقعیتی پیش می‌آید که لازم می‌شود زن‌ها افزایش فعالیت اجتماعی داشته باشند مثلا بیست و دو بهمن لازم بود که زن‌ها هم در عرصه باشند تا ان‌شاالله پیروزی ایجاد بشود. گاهی افزایش ممکن است اولویت‌بندی‌ای که خدا برای آن زن را آفریده زیر سوال برده و باعث آسیب خانواده شود. بنابراین آموزه‌های دین هیچ منعی برای فعالیت زنان ندارد مگر در دو صورت تناقض با حق استمتاع و اذن خروج که از وظایف الزامی زن به شمار می‌آید با وجود این دو حق، اسلام راهکارهایی برای خروج از منزل برای زن در مواقع لزوم دارد. اما این افزایش فعالیت در اغلب موارد خانواده را از تعادل خارج می‌کند. در نتیجه در اغلب موارد افزایش فعالیت زن را از جایگاه اصلی خود خارج کرده و خانواده را دچار تزلزل می‌کند. -منظور افزایش فعالیتی است که باعث فراموشی وظیفه اصلی زن در خانه شود.
