کارشناس فرق و ادیان عصر در آغاز نشست، به ریشههای تاریخی شکلگیری انجمن حجتیه پرداخت و بیان کرد که این انجمن در سال ۱۳۳۲ شمسی به همت شیخ محمود حلبی ، با هدف دفاع از اسلام در مقابل بهاییت و تلاش برای فراهم کردن زمینه ظهور امام عصر (عجل الله تعالی فرجه ) و مقابله با تبلیغات بهاییت تأسیس شد. ایشان تاکید کردند که تأسیس این انجمن بهدنبال تجربه شخصی موسس آن از بهایی شدن یکی از دوستان نزدیکش بنام سید عباس علوی شکل گرفت.
استاد معینی اشاره کردند که محمود حلبی، هرچند شاگرد اخلاقی و عرفانی آیتالله نخودکی بود اما متاثر ازمکتب تفکیک میرزا مهدی اصفهانی، نگاه عقلانی را کنار گذاشت و تنها به معارف نقلی اهل بیت تمسک کرد. این رویکرد باعث شد که انجمن حجتیه از فعالیتهای سیاسی کنارهگیری کرده و صرفاً بر مسائل فرهنگی و فکری متمرکز شود.
از موارد دیگر ،نگاه خاص و افراطی انجمن حجتیه به مسئله انتظار و غیبت امام زمان (عج) است. این انجمن با تفسیر محدود از انتظار فرج معتقد است که وظیفه شیعیان صرفاً دعا برای ظهور امام زمان (عج) و آمادهسازی معنوی است و هرگونه فعالیت اجتماعی و سیاسی برای تحقق عدالت در غیاب امام زمان (عج) بیفایده است.این رویکرد، مفهوم انتظار را منفعلانه و محدود به عبادات فردی میکند در حالی که انتظار فرج در اندیشه شیعه حرکتی فعالانه برای اصلاح فرد و جامعه است.
انجمن حجتیه بهعنوان یکی از جریانهای اثرگذار در دوره پهلوی، مورد تایید و حمایت ساواک قرار گرفت. استاد به اسناد مستندی اشاره کرد که نشان میداد ساواک فعالیتهای این انجمن را نظارت و حتی اعضای هیئت مدیره آن را تایید میکرد. به گفته استاد، این حمایت به دلیل سیاست انجمن در جدایی دین از سیاست و عدم تقابل با حکومت پهلوی بود. ایشان همچنین بیان کرد که انجمن حجتیه فعالیتهای خود را عمدتاً از طریق برگزاری جلسات دینی و ارشادی، بدون ورود به مسائل حکومتی پیش میبرد. با این حال، تعاملات انجمن با ساواک و حمایتهای مادی و معنوی از آن، پرسشهای مهمی را درباره اهداف واقعی این جریان برمیانگیزد.
استاد فرق و ادیان عصر به هشدارهای صریح امام خمینی (ره) درباره انجمن حجتیه اشاره و نقل قولی از ایشان ارائه داد: «مواظب باشید دینتان را از شما نگیرد.» امام (ره) تاکید داشتند که این انجمن بهدلیل جدایی دین ازسیاست، در مسیر مقابله با انقلاب اسلامی حرکت میکند.
مقام معظم رهبری نیز در تحلیل خود از اسلام آمریکایی، به تشیع انگلیسی اشاره کردهاند که از شاخههای آن، جریانهای مشابه انجمن حجتیه هستند. اسلام آمریکایی را ایشان به دو نوع سکولار (جدایی دین از سیاست) و متحجر (مانند اسلام داعشی) تقسیمبندی کرده و هر دو را در تضاد با اسلام ناب محمدی دانسته اند.
استاد با معرفی چهار کتاب از رضا اکبریآهنگر از جمله : من اطلاعاتی بودم ، حقایقی پیرامون انجمن حجتیه، تاریخچه و تفکرات انجمن حجتیه ، تاریخچه و تفکرات شبه انجمن حجتیه ،به طلاب توصیه کرد که برای آشنایی بیشتر با تاریخچه و تفکرات انجمن حجتیه، این آثار را مطالعه کنند.