پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

در نشست تخصصی مهدویت مطرح شد:

اعتقاد به مهدویت و وجود مقدس موعود امید را در دل‌ها زنده می‌کند
تهران/شاهسون کارشناس مهدویت/مدرسه علمیه الزهرا سلام الله علیها)
کارشناس مهدویت در نشست تخصصی مهدویت که با موضوع تبیین مسئله امید و جایگاه آن در تمدن اسلامی در مسجد جعفری کوی نصر با همکاری هئیت عقیله بنی هاشم علیها السلام برگزار شد، گفت: انسانی که معتقد به این اصل است ناامید نمی‌شود، چون می‌داند یک پایان و آینده روشن حتمی وجود دارد و سعی می‌کند خودش را به آن برساند، چرا که اعتقاد به مهدویت و به وجود مقدس مهدی موعود ارواحنا فداه، امید را در دل‌ها زنده می‌کند.

به گزارش پایگاه خبری و رسانه‌ای حوزه‌های علمیه خواهران/تهران، نشست تخصصی مهدویت با ارائه استاد سرکار خانم شاهسون. روز یکشنبه ۲۸ بهمن ۱۴۰۳ با موضوع تبیین مسئله امید و جایگاه آن در تمدن اسلامی، در مسجد جعفری کوی نصر با همکاری هئیت عقیله بنی هاشم علیها السلام که یکی از کانون‌های قرارگاه فرهنگی تبلیغی مدرسه علمیه الزهرا علیها السلام تهران است و پایگاه نصر جعفری در دهه مهدویت برگزار شد.

شهرزاد شاهسون کارشناس مهدویت گفت: اعتقاد به مهدویت و به وجود مقدس مهدی موعود ارواحنا فداه، امید را در دل‌ها زنده می‌کند. هیچ وقت انسانی که معتقد به این اصل است نا امید نمی‌شود. چرا؟ چون می‌داند یک پایان و آینده روشن حتمی وجود دارد و سعی می‌کند خودش را به آن برساند.

وی افزود: پس عقیده این است، البته وقتی نتوانستند این عقیده را از مردم بگیرند. تلاش کردند آن را در اذهان مردم تخریب کنند. خراب کردن این عقیده به این صورت است که بگویند امام زمان چرا نمی‌آید که مشکلات را حل کند.، هر چند نتوانستند اصل عقیده را از بین ببرند، اما تلاش برای تخریب دارند و با استفاده از ابزارهای تبلیغاتی که در دسترس دارند اعم از کتاب، رسانه، و .... چون با فرهنگ ناب مهدویت آشنا نیستند و شناخت عمیق از معارف و فرهنگ ناب مهدویت و انتظار ندارند، چنین مطرح می کنند.

کارشناس مهدویت گفت: یکی از مؤلفه‌های فرهنگ انتظار، امید به آینده و نوید بخشی به آینده‌ای روشن، زیبا و نورانی است. فرهنگ انتظار به ما روحیه امیدواری و آرزومندی می‌بخشد و این روحیه یکی از با انگیزه‌ترین عامل محرک انسان به سوی حرکت و پویایی تا رسیدن به تمدن ناب اسلامی است.

در ادامه بیان کرد: یکی از مؤلفه‌های خانواده سالم، داشتن امید در آن خانواده است. خانواده در رأس آن پدر و مادر و تک تک اعضای خانواده هستند که اگر والدین انسان‌های امیدواری باشند، باور و حس امیدواری را در فرزندانشان تقویت خواهند کرد، والدینی که برنامه و هدف داشته باشند و آینده‌نگر باشند، می‌توانند فرزندان امیدواری تربیت کنند.

وی در ادامه جهت برون رفت خانواده‌های ناامید از بحران‌ها راه‌حل هایی را مطرح کرد و گفت: از جمله توجه به نعمات الهی، توجه به داشته هایمان، مثبت گرایی در مقایل منفی نگری، توانایی برخورد سازنده با جهان پیرامون داشته باشیم.

دانش آموخته مدرسه علمیه الزهرا علیها السلام تهران گفت: اگر امید در انسان منتطر با توحید همراه شود ، انسان امیدوار چون کوه استوار در برابر ناملایمات خواهد بود.

وی با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب گفت: امید مهمترین ابزار پیشرفت است و دشمن روی این متمرکز شده و از همه توان دارد برای القای ناامیدی و القای بن‌بست استفاده می‌کند. جوانی هم که با مسائل دنیا آشنا نیست گاهی می‌بینید تحت تأثیر قرار می‌گیرد و مأیوس می‌شود، وقتی مأیوس شد. کار نمی‌کند، بنابراین پیشرفت به امید احتیاج دارد .

شهرزاد شاهسون کارشناس مهدویت در پایان شاخصه‌های امید را مطرح کرده و افزود: امید و توحید محوری، امید به نابودی دشمنان، امید به تحقق وعده‌های الهی، امید، عامل انجام کارهای بزرگ و ناامیدی سم مهلک است. امید و توکل، امید به تشکیل حکومت مهدوی و حکومت صالحان، امید به عدالت فراگیر و جهانی، امید به فراگیری و برقراری امنیت جهانی، امید به رونق و رفاه اقتصادی و ریشه‌کن شدن فقر و فلاکت است.

تقویت روح توحید در عرصه فرهنگ، اقتصاد، سیاست و امور بین الملل
تقویت روح توحید در عرصه فرهنگ، اقتصاد، سیاست و امور بین الملل
مدرسه علمیه الزهرا سلام الله علیها تهران
پژوهشگر قرآن در نوزدهمین پیش نشست علمی نخستین همایش ملی تحول حوزه علمیه بر مبنای مکتب امام خمینی رحمه الله علیه با ارائه استاد حوزه خواهران مدرسه علمیه الزهرا (س) تهران برگزار شد، گفت: روح توحید در مکتب امام و در قرآن و سیره اهل بیت علیهم السلام، تحقیق، تفسیر، تبیین و اجرا و در عرصه فرهنگ، اقتصاد، سیاست و امور بین الملل تقویت شود.

به گزارش پایگاه خبری و رسانه‌ای حوزه‌های علمیه خواهران/تهران، نوزدهمین پیش نشست علمی نخستین همایش ملی تحول حوزه علمیه بر مبنای مکتب امام خمینی رحمه الله علیه با ارائه استاد حوزه خواهران، محقق و پژوهشگر علوم قرآن و حدیث سرکار خانم شادمهر با موضوع «ویژگی‌های مکتب توحیدی امام خمینی و تأثیر آن در تحول حوزه‌های علمیه» در مدرسه علمیه الزهراعلیها السلام تهران همزمان با ایام الله دهه مبارک فجر و در آستانه شب 22 بهمن 1403 چهل و ششمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی و ولادت حضرت علی‍اکبر علیه السلام برگزار شد.

شهرزاد شاهسون دبیر علمی همایش در ابتدای پیش نشست ضمن بیان هدف از تشکیل این جلسات علمی گفت: یکی از برنامه‌های همایش ملی برگزاری پیش نشست‌های علمی و تخصصی در مراکز علمی و فرهنگی به‌ویژه حوزه‌های علمیه است، بر همین اساس بازخوانی، نشر افکار و اندیشه‌های امام راحل را هدف اصلی برشمرد.
وی ضمن بیان ارزشمند امام خامنه‌ای در چهاردهم خرداد سال هزار و سیصد و هشتاد و چهار که فرموده‌اند«انقلاب برای اینکه بتواند راه را درست طی کند، راه انقلاب که ایران را و ملّت ایران را به منتهای قلّه خواهد رسانید، احتیاج به یک نرم‌افزار مطمئن و جامع که بتواند به او کمک کند. این نرم‌افزار که می‌تواند شتاب‌دهنده و کمک‌کننده باشد و حتّی در مواقعی تحوّل‌آفرین باشد {و آن} عبارت است از درس‌های امام؛ درس‌هایی که هم در گفتار امام، هم در رفتار امام می‌توان آنها را جستجو کرد و یافت. در واقع امام ما را به راهی هدایت کرد، هدف‌هایی را برای ما تعریف کرد، شاخص‌هایی را در میانه‌ راه به ما معرفی کرد تا راه را گم نکنیم و فقط در صورت پیمودن این راه است که ما می‌توانیم به حیات طیبه برسیم و طعم آن را بچشیم.» گفت: خداوند سبحان را شاکریم که توفیق گفتگو از مکتب نورانی امام خمینی رحمت الله علیه در ایام الله دهه فجر انقلاب اسلامی فراهم شد.
در ادامه این نشست مهلا شادمهر استاد حوزه علمیه خواهران با اشاره به تحصیل امام خمینی رحمت الله علیه در مکتب قرآن و اهل بیت گفت:حضرت امام برای درک فهم عمیق دین بسیار تلاش نموده و جدیت به خرج داد؛ او نه تنها دین را به درستی« فهمید» بلکه آن را «یافت». به همین جهت امام متولی دین شد تا آنچه را یافته به نیکی صیانت کند و با تشکیل حکومت اسلامی زمینه دینداری مردم را فراهم نموده و این امانت را به صاحب اصلی آن؛ یعنی حضرت بقیه الله الاعظم تحویل دهد
وی در ادامه گفت: امام با داشتن اندیشه توحیدی قدم در عرصه‌ای گذاشت که ساختار آن را با الهام از قرآن و سیره اهل بیت علیهم السلام طراحی کرده بود. نهضت امام از حوزه‌ علمیه قم آغاز شد و حوزه با بیانات کوبنده امام در آستانه خروشی عظیم و الهی قرار گرفت. امام مهندس معمار انقلاب شد، از این رو هرچه را در مکتب توحید آموخت به صفحه کتاب آورد و علاوه بر آن کوشید تا دین را از صفحه کتاب بیرون آورد و در صحنه جامعه پیاده کند.
این پژوهشگر قرآنی گفت: امروزه جامعه ما و بیش از آن حوزه‌های علمیه نیازمند پیاده سازی مکتب توحیدی امام روح الله است. مکتبی که ترکیبی از عرفان، فقه، فلسفه و سیاست است. این مکتب در بستر مبارزه با استبداد و استعمار شکل گرفت و تأثیر عمیقی بر حوزه‌های علمیه گذاشت. باید توحید در مکتب امام در قرآن و سیره اهل بیت علیهم السلام، تحقیق، تفسیر، تبیین و اجرا شود و روح توحید در عرصه فرهنگ، اقتصاد، سیاست و امور بین الملل تقویت شود. شاید بتوان گفت روح توحید خوب دیده نشده است. و حتی شاید بتوان گفت یک نگاه اسمی باشد البته زیاد نیست ولی حتی یکی هم باشد زیاد است و نباید باشد. یک ظاهر و کالبدی برای مباحث دین ساخته ایم و توحید را نتوانسته‌ایم تزریق نماییم. و اگر در مباحث تبلیغی ضعف داریم و یا در پاسخگویی به شبهات ضعیف عمل کردیم و ... تمام این موارد برمی گردد به بحث توحید، اگر خوب کار کردیم این آسیب‌ها یا نباید باشد یا حداقل باشد. امام دین را فهمیدند و یافتند و به عنوان یک امام بر قلوب انسان ها مسلط شدند و دل ها را متحول کردند. واژه امام را بررسی کنید امام یعنی بر دل‌ها نفوذ پیدا کردن و دل ها را متحول کردن.
وی افزود: امام جامعه‌ای که فرسخ‌ها با دین فاصله داشت با فرمایشات خود و از خرداد ۱۳۴۲ متحول ساختند و جامعه را به سمت انبعاث کشاندند که برگرفته از مکتب توحیدی است، اگرچه متأسفانه در حوزه‌های علمیه در نظام آموزشی و پژوهشی و عرصه تبلیغ بحث مکتب توحیدی خیلی کار نشده است، متأسفانه در عرصه‌هایی از تاریخ غفلت‌هایی شده است. از حوزه علمیه روح توحید باید به جامعه تزریق شود، در صورتی که فقط یک کالبد است و روح توحید خوب دیده نشده است.
استاد حوزه علمیه خواهران در ادامه از تأثیر مکتب توحیدی امام بر تحول حوزه گفت: حوزه باید توحیدگرا، عمل‌گرا و دغدغه‌مند باشد. حوزه اگر دچار تحول می‌شود باید خروجی آن تحول جامعه بین الملل باشد. امام خودشان دنیا را تغییر دادند. انقلاب اسلامی در هیچ کجای جهان بدون نام امام شناخته نمی‌شود و این برگرفته از مکتب توحیدی امام است.
وی افزود: حوزه باید پاسخگو باشد تا مطالبه‌گر و این برگرفته از مکتب توحیدی امام رحمه الله علیه است، حوزه‌ها نیازمند بازخوانی اندیشه مکتب امام رحمه الله است و نیازمند فعالیت صد چندان پیرامون تفکرات امامین انقلاب است. توصیه بنده این است پژوهش‌ها حول محور اندیشه‌های امامین انقلاب باشد، امام طراح و مهندس معمار انقلاب است، باید به جد بر روی تفکرات امامین کار شود.
خانم مهلا شادمهر گفت: مکتب توحیدی امام خمینی رحمت الله علیه باعث شد که حوزه از یک نهاد عمدة فردی و عبادی به یک نهاد اجتماعی و سیاسی فعال تبدیل شود که در سرنوشت جامعه و جهان اسلام نقش مؤثری ایفا می‌کند
وی در پایان گفت: در دو عرصه باید برنامه برای حوزه‌های علمیه داشته باشیم، برنامه بلندمدت و کوتاه‌مدت .مسئولین باید در برنامه بلندمدت در عرصه آموزش، پژوهش و تبلیغ به نحو احسن برنامه ریزی کرده و طلاب در عرصه آموزش، پژوهش، تبلیغ تعلیم داده شوند. در برنامه کوتاه‌مدت نیز با بهره‌مندی از اساتید متبحر و آشنا با اندیشه‌های امامین انقلاب حداقل در یک ترم تحصیلی، آشنایی با اندیشه‌ها و تفکرات و منظومه فکری امامین انقلاب گذاشته شود، البته نظام حوزه‌های علمیه باید با اندیشه‌های امامین انقلاب طی مسیر کند و در عرصه‌های مختلف کتاب‌های آنها تدریس شودو هنگامی که بحث سیاست در حوزه مطرح می‌شود اندیشه سیاسی حضرت آقا تدریس شود و کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن باید جزو کتب درسی حوزه های علمیه باشد.

دهمین ویژه برنامه بزرگداشت علامه طباطبایی (ره) در مدرسه علمیه الزهرا علیها السلام تهران برگزار شد.
دهمین ویژه برنامه بزرگداشت علامه طباطبایی (ره) با ارائه استاد دانشگاه، محقق و پژوهشگر مهدویت خانم شاهسون با موضوع «مقاومت در قرآن با تکیه بر اندیشه علامه طباطبایی (ره) »، در مدرسه علمیه الزهرا علیها السلام تهران برگزار شد. زهره جعفری دبیر علمی در ابتدای نشست، ضمن بیان هدف از تشکیل این جلسات علمی گفت: یکی از برنامه های مجمع عالی حکمت اسلامی برگزاری نشست های علمی و تخصصی در مراکز علمی و فرهنگی بویژه حوزه های علمیه در بزرگداشت علامه بوده است. بر همین اساس به منظور باز اندیشی آرا و اندیشه های حضرت علامه در ابعاد مختلف علمی و پاسخ به مسائل روز این پیش نشست ها برگزار می شود. وی افزود: هدف این نشست الگوسازی و بررسی روش علامه در جهت تبیین مقاومت است. در ادامه این نشست شهرزاد شاهسون استاد دانشگاه با اشاره به پیشگام بودن علامه طباطبایی در بحث مقاومت اظهار کرد: مقاومت از واژه های بنیادین و فطری است که ریشه قرآنی داشته و با مفاهیم و آیات اجتماعی قرآن ارتباط معنا داری دارد. این پژوهشگر مهدویت در ادامه گفت: مقاومت جهت مبنایی و پی‌ریزی بنیادهای علمی در مسائل دینی، علامه طباطبایی نقش استادی را برای طیف وسیعی از عالمان دینی به عهده داشته است. وی افزود: از این روی علامه طباطبایی را می‌توان یک فیلسوف سیاسی نامید که به جای فعالیت در سطح جامعه، ترجیح داد کادر توانمندی از نیروهای نخبه علمی را ساخته و آنان را در خط نخست مواجهه با جریان‌های انحرافی قرار دهد. وی با هوشمندی به دنبال ساخت یک نظام بنیادین با کمک حلقه علمی اطراف خویش بود. همین رویکرد علامه باعث شده است که برخی وی را صرفاً کنشگری دانشور دانسته و او را در فضای حوزه غوطه‌ور ببینند و مدعی شوند که علامه طباطبایی یک فعال سیاسی یا اجتماعی نبوده است! این پژوهشگر گفت: سبک عملی و رفتاری علامه طباطبایی نشان می‌دهد که وی با وجود اولویت دادن به تربیت شاگردان توانمند، در بسیاری از مواقع به عنوان یک شخصیت تأثیرگذار در صحنه سیاسی کشور ایفای نقش می‌کرده است؛ همانند مسئله فلسطین که شخصیت محوری ایشان باعث شد به همراه دو تن از شاگردان خویش در اولین روزهای تشکیل گردان‌های فتح به یاری آن‌ها بشتابد و با گسیل کمک‌های مالی در واقع به ریشه دواندن مقاومت در سرزمین فلسطین کمک کند؛ راهی آغاز شده توسط علامه طباطبایی که امروز در منطقه ثمرات شکل‌گیری محور مقاومت را شاهد هستیم. در فضایی که رژیم شاهنشاهی به دنبال جلوگیری از هرگونه مخالفت با اسرائیل از طرف ایرانیان بود و هیچ‌ کسی حق سخن گفتن علیه اسرائیل نداشت، علامه طباطبایی افزون بر اینکه از لحاظ نظری اسرائیل را «دولت پوشالی و دست نشانده» خطاب می‌کردند در اقدام عملی و سمبلیک خود با افتتاح حساب کمک به فلسطین، ضمن جمع‌آوری کمک‌های مردمی آن را از طریق مصر به دست مبارزان رساندند؛ هر چند شاه در ابتدا تلاش نمود که مبالغ جمع شده را مصادره کند که با مقاومت علامه طباطبایی موفق نگردید. علامه با ذکر برخی آیات قرآنی سرنوشت یهود را شکست و اضمحلال دانسته و آن را قطعی می‌داند؛ بنابراین باید گفت علامه طباطبایی با اینکه پیشگام یک نهضت بزرگ در زمینه معارف اسلامی بودند، دچار حجاب علمی نشده و با دید بازی که داشتند، در برخی مسائل مهم همچون فلسطین یک رفتار مسئولانه داشتند. این پژوهشگر در ادامه مبانی، شرایط و موانع مقاومت در آیات قرآن با آرا و اندیشه علامه تبیین نمود.

نشست علمی مکتب امام خمینی قدس سره در بیانیه گام دوم با ارائه سرکار خانم مهلا شادمهر استاد حوزه و پژوهشگر علوم قرآن و حدیث در تاریخ ۱۳ خرداد ماه ۱۴۰۳ برگزار شد.

مدرسه علمیه الزهرا علیها السلام تهران به مناسبت عیدالله الاکبر سلسله نشست های تخصصی غدیر را از تاریخ 31 خردادماه تا 5 تیرماه 1403 برگزار نمود.

در ایام دهه ولایت عیدالله الاکبر عید غدیر خم و در آستانه چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری سلسله نشست های تخصصی با همکاری مدیریت حوزه علمیه خواهران استان تهران، مدرسه علمیه تخصصی حضرت عبدالعظیم علیه السلام و مدرسه علمیه الزهرا علیها السلام تهران با حضور اساتید سرکار خانم منصوری با موضوع مناظره احسن و سرکار خانم سیمین سادات کربلایی استاد مدرسه علمیه الزهرا علیها السلام تهران با موضوع تکریم مخاطب در تاریخ 3 و 4 تیرماه 1403 به صورت پخش مستقیم از مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران مدیریت استان تهران برگزار شد.

همزمان با سالروز شهادت عالم جلیل القدر شیخ فضل الله نوری(ره) همایش ملی (شیخ شهید؛ فقیه تهران؛ دیده بان ایران) با همکاری و مشارکت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، مرکز مدیریت حوزه علمیه استان تهران و پژوهشکده تاریخ معاصر در سه استان کشور با حضورمسئولان و شخصیت های علمی و حوزوی برگزار شده و خواهد شد.

این همایش سه گانه در استان های تهران، قم و مازندران حول محورهای مختلفی پیرامون شخصیت و کنش های شیخ فضل الله نوری در دوران مشروطیت شکل گرفت. به گفته دبیر علمی همایش، در همایش تهران تمرکز موضوعات بر وجوه سیاسی اجتماعی شخصیت شیخ بوده است.

در این بین معاونت پژوهش مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران استان تهران از زمستان 1401 با اعلام فراخوان در سطح اساتید و طلاب و دانش پژوهان خواهر جهت ارائه مقاله به این همایش به ایفای نقش پرداخت.

از جمله اقدامات تمهیدی این معاونت می توان به برگزاری پیش نشست های تبینی با حضور رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر جناب آقای دکتر حقانی، دبیرعلمی همایش حجت الاسلام والمسلمین ابوالحسنی(منذر)، دکتر رجبی دوانی و خانم دکتر کیباخی و دیگر اساتید مبرز شیخ پژوه اشاره نمود.

شایان ذکر است اساتید و طلاب خواهر حوزه های علمیه استان تهران با ارسال 25 اثر به این همایش بیش از یک سوم آثار ارسالی را به خود اختصاص داده اند که از این میان 4 اثر در زمره آثار منتخب قرار گرفت.

آثار برگزیده اساتید و طلاب خواهر به این شرح می باشند: (اندیشه تحریم کالاهای فرنگی و رشد تولید از منظر شیخ فضل الله نوری(ره)- به قلم نرگس شیری)، (تفسیر تحلیل مضامین از ارتباط شیخ فضل الله نوری و روسیه- به همت سمانه سادات سدیدپور و زهره جعفری)، (دغدغه شیخ فضل الله نوری از طرح مشروطه مشروعه و نظارت فقها بر مصوبات-نرجس بابامرادی) و عنوان برگزیده دیگر(علل و عوامل شهادت شیخ فضل الله نوری- به کوشش صدیقه امراللهی و مریم جلالی)
خانم ها نرگس شیری و سمانه سادات سدیدپور در این مراسم به ارائه اثر خود پرداختند.

یادآور می شود آیین بزرگداشت شیخ فضل الله نوری(ره) سه شنبه 10 مرداد در تهران برگزار شد و در روزهای 11 و 12 مرداد در شهرهای قم و نور نیز مراسم مشابهی برگزار خواهد شد.

کرسی نقد دیدگاه علمی، پس از قرائت کلام الله مجیدتوسط قاری ممتاز کشور جناب آقای حجتی و خیر مقدم، اعلام برنامه و زمانبندی مباحث و دعوت از ارائه دهنده و ناقدین به صورت رسمی در سالن همایش سازمان تبلیغات اسلامی راس ساعت 13:30 در تاریخ 26 آذرماه 1401 آغاز شد.
دبیر علمی جناب آقای دکتر سید ابراهیم حسینی با اشاره به دستور آیات قرآنی به استماع دقیق سخن دیگران و پیروی از بهترین آنها الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ و همچنین تاکید روایات دینی برای رسیدن به حق و پرهیز از باطل، با نقّادی کلام و سخن دیگران کُونُوا نَقَّادَ الکَلاَمِ مهمترین دلیل برای برگزاری کرسی های نقد و مناظره علمیدانستند. وی اشاره به بیان رهبر معظم انقلاب اسلامیداشتند که با مخاطب قرار دادن حوزه های علمیه و دانشگاه ها، بر لزوم تولید نظریه و فکر و حمایت از نظریه سازان و نوآوران تأکید کرده و حوزه و دانشگاه را به نهادینه کردن فرهنگ مناظرات علمی فراخوانده اند.
و اهداف برگزاری کرسی های علمی ترویجی را بر شمردند از جمله :
گسترش فرهنگ آزاداندیشی و ارائه سبکی نو از تعامل علمی در علوم انسانی اسلامی در حوزههای علمیه
بسط نشاط علمی و روحیه شجاعت و خودباوری
بستر سازی و تمهید برای برگزاری کرسیهای علمی تخصصی در ساحتهای مختلف نظریه علمی
ایجاد محملی برای تکمیل، توسعه یا بازآفرینی نظریات صاحبان اندیشه
گسترش فضای عقلانیت و نهادینه سازی فرهنگ تضارب آرا
توانمندسازی مؤسسات و مراکز علمی حوزوی از طریق برگزاری کرسی ها
موضوع کرسی علمی ترویجی بیان نمودند که به بررسی و آسیب شناسی فرایند سیاست گذاری و سیاست های کلی خانواده، بنابر نظریه دکتر فرج الله هدایت نیا به نقد و بررسی نظریه ای که مکتوب شده است و چاپ نشده می پردازیم. جناب آقای دکتر فرج الله هدایت نیا عضو هیات علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به عنوان ارائه دهنده نظریه را ارائه می دهند در قالب تبیین و بررسی آسیب شناسی فرایند سیاستگذاری و سیاست های کلی خانواده و و در محضر اندیشمندان این حوزه دو استاد ناقد جناب آقای دکتر اسحاقی معاون سابق هماهنگی و برنامه ریزی شورای عالی انقلاب فرهنگی و جناب آقای دکتر محمود حکمت نیا عضو هیات علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی هستیم. هدف اصلی کرسی ها بسط نظریه ها و مطرح شدن دیدگاه های متفاوت است. و خداوند متعال را بابت این نعمت شاکریم. نکته مهم در کرسی علمی این است که به یک گفتمان علمی برسیم. باید به مرحله نظریه پردازی برسیم و اگر بخواهیم تضارب آرا گذشتگان به بحث بگذاریم چیزی متولد نخواهد شد. از تضارب آرا و قرار گرفتن در کنار هم انتاج و نتیجه ای به دست می آید که باید علم باشد. کرسی تشکیل می شود با این هدف که به سمت نظریه پردازی وگفتمان علمی سوق داده شوند. این محافل با یک نشاط علمی با انگیزه بسیار جدی در گفتگوها و مناظره های علمی منجر به خود باوری می شود.
جناب آقای دکتر هدایت نیا ارائه دهنده بحث : در ابتدا به مقدمات بحث بیان و اهمیت فهم درست از سیاست گذاری و سیاست های کلی خانواده پرداختند. در بازنگری قانون اساسی ایران در سال 1368 ، اصطلاح سیاست های کلی به اصل 110اضافه شد. براساس بند نخست این اصل، تعیین سیاست های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام، جزو اختیارات مقام رهبری است.همچنین براساس بند دوم همین اصل، نظارت بر حسن اجرای سیاست های کلی نظام برعهده مقام رهبری است که ازسوی ایشان به مجمع تشخیص مصلحت نظام واگذار شده است. مجمع تشخیص مصلحت تاکنون سیاست های کلی نظام را در حوزه های مختلف تعیین کرده و ازسوی مقام رهبری ابلاغ شده است. ازجمله آنها دو سند مهم سیاست های کلی جمعیت و سیاست های کلی خانواده است که اولی در سال 1393 و دومی در سال 1395 ازسوی مقام رهبری ابلاغ شده است. شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز برای خود شأن سیاستگذاری قائل است. صلاحیت شورای عالی انقلاب فرهنگی در سیاستگذاری مستند به تصویب نامه جایگاه، اهداف و وظایف شورای عالی انقلاب فرهنگی- م 1376 است. درشورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان مرجع عالی قسمتی از این تصویب نامه آمده است: ؛ سیاست گذاری، تعیین خط مشی، تصمیم گیری، هماهنگی و هدایت امور فرهنگی، آموزشی و پژوهشی کشور در چارچوب سیاست های کلی نظام محسوب میشود و تصمیمات و
مصوبات آن لازم الاجرا و در حکم قانون است. شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز براساس صلاحیت، خود تاکنون سیاست های کلی فرهنگی از جمله سیاست های کلی مربوط به خانواده را تعیین و ابلاغ کرده است. ماننداهداف و اصول تشکیل خانواده و سیاست های تحکیم و تعالی آن 1384 که به طور مستقیم به خانواده مربوط است و نقشه مهندسی فرهنگی کشور 1391 و سیاست های اشتغال زنان در جمهوری اسلامی ایران 1371 که حاوی سیاست های کلی خانواده نیز است.تاکنون اسناد متعددی درباره خانواده تصویب و ابلاغ شده که مجموعه آنها دربردارنده دهها الزام حقوقی کلی و جزئی است و مخاطب آنها نیز دستگاههای قانونگذاری، اجرایی و قضایی کشور است. مسئله مهم این است که چرا تلاش قانونگذار ایرانی برای ساماندهی مشکلات خانواده کم فایده بوده و چرا اسناد متعدد مربوط به سیاست های کلی خانواده، سودمند نبوده و مشکلی از خانواده حل نکرده است. وجود آسیب های متعدد در فرایند سیاستگذاری و نحوه نظارت بر حسن اجرای سیاست های کلی خانواده، نقش جدی در مشکلات کنونی خانواده دارد. بررسی ها نشان داده است که سیاست های کلی مربوط به خانواده به درستی تنظیم نشده است. ریشه اصلی آسیب های موجود در سیاست های کلی خانواده به تعدد مراجع سیاستگذار، فقدان تعامل مثبت میان آنها و ضعف کارشناسی بازمی گردد. برای تبیین این مطلب و ارائه راه حل برون رفت از وضعیت کنونی مسئله حاضر در چارچوب نظری مفهوم سیاست های کلی، معیار شناسایی و جایگاه آن در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران و آسیب شناسی فرایند تکوین سیاست های کلی خانواده و آسیب شناسی نحوه نظارت بر حسن اجرای سیاست های کلی خانواده مورد بررسی قرار می گیرد. اصطلاح سیاست های کلی، موضوع اصلی است. برخی واژه ها مانند راهبرد، خط مشی و استراتژی در معنای سیاست های کلی به کار می روند. سیاست های کلی اصطلاحی حقوقی است و برای تبیین مفهوم آن باید به ادبیات حقوقی مراجعه کرد. مجمع تشخیص مصلحت نظام، طی مصوبه ای این اصطلاح را تعریف کرده و ذیل عنوان سیاست های کلی آورده است: این سیاست ها برای تحقق آرمان ها اهداف، پس از مجموعه آرمان ها قرار می گیرند و حاوی اصولی هستند که آرمان ها را به مفاهیم اجرایی نزدیک می کنند. (دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام 1381) در ادامه این بیان آمده است. سیاسته ای کلی، طراحی نظام براساس آرمان ها و اهداف است )دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام، 1381) براساس این تعریف، نظام جمهوری اسلامی ایران اهداف و آرمان هایی دارد و برای تحقق آنها طراحی میکند؛ طرحی که با آن، اهداف مورد نظر محقق میشود را سیاست های کلی می گویند. سیاست های کلی به معنایی ذکر شده معادل مفهوم راهبرد است. به همین دلیل در بعضی اسناد حقوقی مربوط به موضوع به جای اصطلاح سیاست های کلی از اصطلاح راهبرد استفاده شده است. راهبرد،کلمه ای فارسی و به معنی خط راهنما یا خط مشی است که گاهی از آن به استراتژی تعبیر می شود. استراتژی اصطلاحی نظامی است و مقصود از آن، فن راهبرد سپاه است، ولی به تدریج مفهوم و کاربرد آن در مدیریت، امور اقتصادی، فرهنگی، حقوقی و سیاسی توسعه یافت. سیاست های کلی، راهبرد، خط مشی یا استراتژی، اصطلاحاتی هستند که به یک معنی اشاره دارند و آن روش هایی است که با آن میتوان به هدف های معین دست یافت. مجمع تشخیص مصلحت نظام در مصوبه خود برای اصطلاح سیاست های کلی ویژگی های متعددی برشمرده است مانند پایداری، آینده نگری، واقع بینی و فراگیر بودن )دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام، 1381) این تعابیر، تصویر روشنی از سیاست های کلی و تمایز آن از سایر قواعد حقوقی به دست نمی دهد، بلکه بر ابهام آن میا فزاید. ازاین رو، برای روشن شدن مفهوم سیاست های کلی به نکاتی اشاره میشود.براساس تعریف فوق، سیاست ها راهی برای تحقق یا نیل به اهداف و هدف گرا هستند.بنابراین، سیاست های کلی غیر از سیاسته ای اجرایی است که معطوف به مشکل خاصی بوده و در مقام حل آن است باتوجه به هدف گرا بودن سیاست های کلی، تعیین هدف یا اهداف مشخص برای آن یک ضرورت است، بلکه به نظر میرسد تا هدف مشخص نشود تعیین سیاست ها بی معنی است. درنتیجه، اهداف، مقدم بر سیاست ها هستند. دوم: طریقیت،
تعیین سیاست های کلی به معنای ترسیم نقشه راه یا انتخاب یک روش از میان روش های موجود است مثل اینکه در سیاست خارجی گفته شود که سیاست کلی ما نه شرقی و نه غربی است. این سیاست کلی در حقیقت نفی دو روش یعنی، اتکای به شرق و غرب است.بنابراین، لازم است هم بیش از یک روش برای نیل به هدف باشد و هم تمایز روش انتخابی از روش های دیگر معین باشد، پس تحکیم خانواده نمیتواند سیاست کلی باشد، بلکه هدف است. هر طرح کلی که به تحکیم خانواده بیانجامد سیاست کلی است. ازدیاد جمعیت، سیاست کلی نیست، بلکه هدف است و سیاست کلی طرحی است که باعث ازدیاد جمعیت می شود. سومین ویژگی در تعریف سیاست های کلی، کلی بودن است براین اساس، راه حل های جزئی و ناظر به مشکل خاص در تعریف سیاست های کلی قرار نمی گیرد. از صورت مشروح مذاکرات شورای بازنگری قانون اساسی به خوبی مشخص است که اصطلاح سیاست های کلی شامل امور جزئی نمیشود. )اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی، 1369 2/703 ) درغیراین صورت، حوزه اختیارات دولت در امور اجرا بسیار محدود خواهد شد )اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی، 1369 ، 2/692) با این حال، باید توجه داشت که کلیت، مفهومی نسبی است. به همین دلیل مجمع تشخیص مصلحت نظام در مصوبه خود، سیاست های کلی را به فرابخشی و بخشی تقسیم کرده است. سیاستهای فرابخشی در مواردی است که هدف یا آرمانی از نظام، حرکت چند بخش را دربرمی گیرد و برای وصول به آن هدف یا اهداف نیاز به تدوین سیاست های
کلی است و سیاست های اجرایی و برنامه چند بخش در قالب این سیاست ها تدوین می شود)دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نطام1381) اما سیاست های کلی بخشی، در مواردی است که هدف یا آرمانی از نظام، حرکت یک بخش را شامل شود و برای وصول به آن هدف یا اهداف، نیازمند تدوین سیاست های کلی آن بخش است )دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام 1381) سیاست های کلی بخشی را به شکل دیگری نیز میتوان تصور کرد. برای مثال از نظر موضوع، آنها را طبقه بندی کرده و گفته شود سیاست های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، نظامی و .... بنابراین، اهداف و سیاست های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران با اهداف و سیاست های هریک از قوای سه گانه مرتبط و متفاوت از هم می باشند. چهارمین خصوصیت سیاست های کلی آن است که یک سند حقوقی قابل اجراست و ارشادی پنداشتن آن صحیح نیست. دلایل متعددی برای این مطلب وجود دارد مهمترین دلیل بر لازم الاجرا بودن سیاست های کلی آن است که قانون اساسی در بند دوم اصل صدودهم، برای حسن اجرای آن مرجع نظارتی پیش بینی کرده است. همچنین ماده دوم مقررات نظارت بر حسن اجرای سیاست های کلی نظام مصوب 21 / 3 / 1384 با تأکید بر این مطلب مقرر می دارد. قوانین و مقررات شامل قانون برنامه حسب مورد باید در چارچوب سیاست های کلی مرتبط با آن تنظیم شود. این مقررات در هیچ موردی نباید مغایر سیاست های کلی مربوط باشد باید توجه داشت که مخاطب سیاست های کلی نظام قوای سه گانه، سازمانها و نهادهای حکومتی است که این مطلب نیز به صراحت در تصویب نامه در ماده سوم آن آمده است بالاترین مقام مسئول در قوای سه گانه، نیروهای مسلح و صدا و سیما مسئول اجرای سیاست های کلی نظام در دستگاههای مربوط هستند بنابراین، سیاست های کلی نظام برای شهروندان، تکلیف و الزامی ایجاد نمیکند. نکته دیگری که باید بیان شود این است که سیاست های کلی نظام به صورت عینی، توسط دستگاههای اجرایی قابل اجرا نیست، بلکه دستگاههای مربوطه باید از راه قوانین یا آیین نامه های اجرایی، آنها را به مجموعه ای از اهداف عینی، مشخص و عملی تنظیم و آنها را اجرایی کنند. معیار شناسایی سیاست های کلی خانواده معیار صوری است. مقصود از معیار صوری، توجه به مرجع وضع قاعده حقوقی است. براین اساس، اگر مجمع تشخیص مصلحت نظام یا شورای عالی انقلاب فرهنگی، مرجع تدوین سیاست های کلی خانواده باشد، میتوان نتیجه گرفت که محتوای مصوبات مراجع مزبور از سنخ سیاست های کلی است. این ضابطه قابل اعتماد به نظر نمی رسد؛ زیرا محتوای بعضی از آنها از سنخ برنامه اجرایی بوده و جزئی میباشد. برای نمونه، اهدای سکه یا مرخصی به پدری که فرزندش
تازه متولد شد، به منظور تشویق فرزندآوری که در نقشه مهندسی فرهنگی، زیرمجموعه راهبرد کلان چهارم ذکر شده با تعریف سیاست های کلی منطبق نیست. در بعضی اسناد مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره خانواده، همه انواع قواعد حقوقی دیده می شود مانند تصویب نامه اهداف و اصول تشکیل خانواده و سیاست های تحکیم و تعالی آن 1384 که در بخش های اصول و مبانی، اهداف، راهبردها و سیاست های اجرایی سازماندهی شده و هر کدام بندهای متعددی دارد. همچنین، نقشه مهندسی فرهنگی مشتمل بر اصول و مبانی، اهداف و اولویتها، راهبردهای کلان، راهبردها و اقدامات ملی است. بندهای مذکور زیرمجموعه راهبردها و اقدامات ملی، برنامه های اجرایی و جزئی است و بر تعریف سیاست های کلی منطبق نمی باشد. بنابراین، معیار صوری در شناسایی سیاست های کلی قابل اعتماد نیست. معیار ماهوی مقصود از معیار ماهوی، توجه به سنخ قاعده حقوقی یا ماهیت آن صرفنظر از مرجع تصویب کننده آن است. سیاست های کلی با ویژگی هایی که دارد از سایر قواعد حقوقی قابل تمیز است. برای مثال، به کمک ویژگی هدفداری، سیاست کلی از اهداف و آرمان ها قابل تمیز است؛ زیرا سیاست های کلی نسبت به اهداف و آرمان ها جنبه طریقی دارند. همچنین به کمک ویژگی کلی بودن، سیاست های کلی از برنامه های اجرایی قابل تشخیص است؛ زیرا برنامه های اجرایی، جزئی است. باید توجه داشت که شناسایی سیاست های کلی به کمک معیار ماهوی آسان نیست. به همین دلیل، مراجع سیاستگذار نیز آنها را با قواعد دیگر درهم مطرح کرده و گاهی از یک الزام حقوقی به سیاست کلی و گاهی دیگر، همان الزام حقوقی به صورت هدف ذکر شده است. فرایند سیاستگذاری در حقوق خانواده مانند سایر حوزه ها آسیب زاست. تعدد مراجع سیاست گذار، تعدد اسناد حقوقی، تکثر قواعد حقوقی، درهم آمیزی اهداف و سیاست های کلی و درهم آمیزی سیاست های کلی با برنامه های اجرایی، مهمترین آسیب های مربوط به فرایند سیاست گذاری در حقوق خانواده است. همچنین فرایند نظارت بر حسن اجرای سیاست های کلی خانواده نیز مانند سایر حوزه ها مشکلاتی دارد. ماهیت نظارت بر حسن اجرای سیاست های کلی مبهم است و معلوم نیست مقصود از آن مخصوص نظارت تقنینی است یا نظارت بر اجرای آنها را نیز شامل میشود. همچنین تعدد مراجع نظارتی و فقدان تعامل سازنده میان آنها آسیب مهم دیگر نظارت بر حسن اجرای سیاست های کلی خانواده است.
آقای دکتر اسحاقی: ناقد بحث اشاره داشتند سیاست گذاری معانی مختلفی دارد معنای مورد نظر ایشان مشخص نشد و تفاوت آن از برنامه ریزی مشخص نشد. ضرورت تفاوت گذاری بین حقوق اساسی و قانون اساسی مشخص گردد. برخی اشکالات عبارتی بند 1 اصل 110 تعیین سیاست های کلی با رهبری معظم است. مجمع فقط طرف مشورت است. ابلاغ سیاست های کلی نیز از سوی رهبری است. از پیامدهای تعدد مراکز سیاست گذاری تورم سیاست گذاری است نه تورم قانونی ، چون آن مراجع، مراجع قانونگذاری نیستند. وجود تعامل خوب میان مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای عالی انقلاب فرهنگی در سیاست گذاری ها است. وظیفه مجمع سیاست های کلی نظام است. نه سیاست های میانی و ... و علت درهم آمیزی سیاست های کلی و برنامه های اجرایی به خاطر تفاوت جایگاه ها و نقش های مجمع (سیاست های کلی) و شورای عالی انقلاب فرهنگی همراه با برنامه ، اجرا است. حث سیاستگذاری ها را دقیق باید با تعریف بیاورند. روش ها و فرایندهای سیاستگذاری در مباحث متنوع چگونه است. مجمع در سیاست ها فقط نقش مشورتی دارد.بخش مهمی از مشکلات عرصه خانواده، ناشی از آسیب های فضای قانون ها و سیاست هاست.

آقای دکتر حکمت نیا: ناقد دوم بحث اشاره نمودند معین نبودن ضوابط دقیق و مفاهیم دقیق و روشن و فقدان نظریه سیاست گذاری، دولت و خانواده و مصلحت و منفعت عمومی وجود دارد. مفاهیم باید پایه فلسفی و نظری مشخص گردد و اصول روشن است. وقتی بیش از دو اصل شد تزاحم اصول پیش می آید.و رعایت اصل تناسب بسیار مهم است. مشکل در حل مسئله است. باید تبیین درست مسئله و سهم بندی حل مسئله به صورت عالمانه و یک سند علمی تهیه نماییم. اصول سر میز تولید نمی شود. اصل کار فلسفی است. وقتی که اهداف را در نظر می گیریم، قاعده تناسب را در نظر باید بگیریم. اصل تناسب اگر برقرار نشود اقدامات ما ضایع می شود. بین سیاستگذاری و اهداف، ابزارها و ...تناسب لازم هست ولی در امور ما وجود ندارد. اینها با هم متناسب نیستند‌. دو سوال هست: چرا سیاستهای کلی را باید مقام معظم رهبری ابلاغ کنند؟ از بعد نظری می پرسم.چون تا نظریه حاکم بر قانون اساسی و نسبت رهبری با قوا را مشخص نکنید، مقدور نیست. نظام وحدت در محتوا می خواهد و وحدت در اعتبار. رهبری اعتبار دهنده هست. سیاست کلی هست. نیروی معتبر هماهنگ کنند قوا لازم هست. یک ارتباط هماهنگ کننده لازم هست یا شورا یا شخص. رهبری اعتبار دهنده هست ولی دانشمند هم هست، و مشورت هم می نماید ولی عزم می کند. دستگاههای سیاستگذار ما با قوه مفکر ما رابطشون قطع هست.حوزه و دانشگاه جدا باید کارشان را انجام بدهند. رانت بازی در حل مسأله هم وجود دارد. فضای مفکره را باز کنید.
دکتر هدایت نیا: شورای عالی انقلاب فرهنگی، چرا باید بسته بنویسد، چون سیاستگذار نیست، نباید اگر هست ترکیبی از سیاست و‌قانون و برنامه باشد. شورای عالی انقلاب فرهنگی، چرا باید بسته بنویسد، چون سیاستگذار نیست، نباید اگر سیاستگذار هست، نباید ترکیبی از سیاست و‌قانون و برنامه باشد. دو دستگاه فعل واحد را انجام می دهند. مصوبه مجلس را به دلیل تناقض با شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای نگهبان رد می کند‌. چون شورا وارد بحث حجاب می شود، مجلس ورود نمی کند. میل به توسعه اختیارات، ورود به عرصه ای که تخصصش را ندارند. شورای عالی انقلاب فرهنگی، شانش این نیست که انقدر جزیی وارد شود. آشفتگی و تورم قانونی مشهود هست. سیاست چون الزام آور هست در معنای قانون هست، سیاستها به معنای قواعد حقوقی الزام آور متکثرند. دستاورد بزرگ قانون گریزی است. چرا فلان بودجه نیامده، چون ابهام داشته پس اینها نقطه فرار می شود. مرزبندی ها مشخص باید شود. مجری می خواهد بداند چه کند، دستگاه سیاست گذار ما نقطه مشخص نداشته است. مقدمه سند نقشه مهندسی فرهنگی را بخوانید. چرا از ما کسی نظرخواهی نمی کند؟ وقتی قانون ابلاغ شده در حالت اجرا، تازه نقد می کنیم. چرا تصمیمات را تنها می گیرند؟ همین الان در عرصه حجاب این تشتت وجود دارد. برخی هم مجمع عضوند هم شورای عالی،اگر هر دو عضو بودن میشود همکاری،خیر این همکاری نیست. این خط کشی در عمل رعایت نشده است. مگر می شود انقدر اصول متفاوت داشت.

دبیر علمی دکتر حسینی: به جمع بندی مطالب پرداختند. با توجه به بحث ارائه شده که مطرح شد آنچه که مورد اهمیت است ....

هشگر قرآنی مطرح کرد:
«جهاد تبیین» یعنی رصد حرکت انحرافی دشمن و پاسخ به موقع
حوزه/ شادمهر گفت: جهاد تبیین یعنی رصد حرکت انحرافی دشمن و پاسخ به موقع و بجا و تبیین یعنی روشنگری در برابر افرادی که دریافت درستی از اسلام و تشیع و سنت پیامبر اکرم (ص) و ائمه (ع) ندارند.

به گزارش خبرگزاری حوزه از تهران، شصت و دومین پیش نشست علمی کنگره بین المللی علامه طباطبایی (ره) با ارائه استاد حوزه خواهران، محقق و پژوهشگر علوم قرآن و حدیث خانم شادمهر با موضوع «علامه طباطبایی (ره) از پیشگامان جهاد تبیین»، در مدرسه علمیه الزهرا علیها السلام تهران برگزار شد.

شهرزاد شاهسون دبیر علمی همایش در ابتدای پیش نشست، ضمن بیان هدف از تشکیل این جلسات علمی گفت: یکی از برنامه های کنگره علامه طباطبایی برگزاری پیش نشست های علمی و تخصصی در مراکز علمی و فرهنگی بویژه حوزه های علمیه بوده است. بر همین اساس به منظور باز اندیشی آرا و اندیشه های حضرت علامه در ابعاد مختلف علمی و پاسخ به مسائل روز این پیش نشست ها برگزار می شود.

وی افزود: هدف دیگر این پیش نشستها الگوسازی و بررسی روش علامه در جهت تبیین معارف حقیقی اسلام که همان تشیع است می باشد؛ زیرا علامه در مواجهه با دوران معاصر، پرچمدار معرفی تشیع به اروپا و مغرب زمین، و تبیین گر اسلام راستین بودند.

در ادامه این نشست مهلا شادمهر استاد حوزه علمیه خواهران با اشاره به پیشگام بودن علامه طباطبایی در جهاد تبیین اظهار کرد: جهاد تبیین از مباحث مطرح شده توسط مقام معظم رهبری (مدظله العالی) است، لذا در ابتدای کلام اشاره ای به بیانات رهبر انقلاب در مورد شخصیت علامه داریم که ایشان می فرمایند: "جایگاه حقیقی او را [علامه] در مجموعه عظیم این انقلاب باید به درستی شناخت، او مجموعه‌ای از معارف و فرهنگ اسلام بود، فقیه بود، حکیم بود، آگاه از اندوخته‌های فلسفی شرق و غرب بود، مفسر قرآن بود، از علوم اسلامی یعنی علومی که از اسلام نشأت گرفته یا از آن تغذیه کرده است مطلع بود، از اصول، از کلام، از ادبیات، از نجوم و هیئت و ریاضیات و از برخی علوم بی‌نام و نشان دیگر."

این پژوهشگر قرآنی در ادامه گفت: جهاد تبیین یعنی رصد حرکت انحرافی دشمن و پاسخ به موقع و بجا.

شادمهر تصریح کرد: تبیین یعنی روشنگری در برابر افرادی که دریافت درستی از اسلام و تشیع و سنت پیامبر اکرم (ص) و ائمه (ع) ندارند. بنابراین تلاش و کوشش جدی در مواجهه با دشمن، در بعضی از عرصه ها و ابعاد که نیاز به تبیین دارد" جهاد تبیین" است. جهادی که وظیفه همه می باشد و به فرموده مقام معظم رهبری فریضه فوری و قطعی است.

وی افزود: این جهاد به خصوص برای علمای دوران معاصر علامه طباطبایی قدس سره که به معرفی اسلام حقیقی که همان تشیع است به شرق و غرب دنیا پرداختند؛ فوری و قطعی است.

این پژوهشگر قرآنی با اشاره به وضعیت شیعه در جهان غرب گفت: شیعه در جهان غرب مورد غفلت واقع شده بود و جامعه علمی در مغرب زمین هیچ شناخت درستی از شیعه نداشت، تنها مذهب اسلامی را اغلب تسنن می‌دانستند و از پیروان مکتب اهل بیت علیه‌السّلام اسماعیلیه، زیدیه و... را می‌شناختند که تلاش های علمی علامه طباطبایی شیعه را در جهان غرب معرفی کرد.

پژوهشگر قرآنی با بیان تأثیر علامه طباطبایی بر هانری کربن تصریح کرد: هانری کربن وقتی آوازه عرفان و فلسفه علامه طباطبایی را شنید، شیفته عظمت علمی، کمالات معنوی و فضایل این حکیم وارسته گردید . از این رو وقتی که به منظور شناخت تشیع، سالی چند ماه از پاریس به ایران می آمد و در این سرزمین به پژوهش در مورد مذهب شیعه می پرداخت وتوسط برخی از اساتید دانشگاه، از محضر علامه طباطبایی تقاضا کرد که به وی کمک کند.

وی ادامه داد: علامه طباطبایی که از فعالیت های علمی و اشتیاق معنوی این محقق با خبر بود، خواسته اش را اجابت کرد و با وجود کهنسالی و ضعف مزاج، هر دو هفته یک بار از قم به تهران می آمد تا در جلسه ای علمی به سؤالات کربن پاسخ دهد و معارف و حقایق گرانبهای تشیع را در اختیار او و عده ای از استادان دانشگاه قرار دهد و بدین وسیله شناخت صحیح شیعه، برای جهان غرب، توسط هانری کربن هموار گردید.

پژوهشگر علوم قرآنی در پایان خاطرنشان کرد: علامه طباطبایی در جایی گفته بود: "از الطاف خداست که معارف اسلامی به وسیله این دانشمند و همکارانش در جهان غرب اشاعه یابد. اینها در فرانسه مجله ای دارند که معارف شیعه را معرفی می کنند."

در پایان این نشست علمی شادمهر به سوالات حاضرین در جلسه پاسخ دادند.