پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

اين پژوهش با هدف بررسي نقش و قلمرو مصلحت در استنباط احكام حكومتي تدوين شده است. مصلحت، به‌عنوان يكي از اصول بنيادي فقه اسلامي، جايگاه ويژه‌اي در تدوين قوانين اجتماعي و حكومتي شيعه دارد. اهميت اين پژوهش از آن جهت است كه با بررسي مباني نظري و عملي مصلحت، مي‌توان راهكارهاي موثري براي بهبود عملكرد نظام حكومتي و نزديك‌تر شدن به عدالت اجتماعي ارائه كرد. هدف تحقيق، آشنايي بيشتر مخاطبان با قاعده مصلحت در فقه شيعه و نقش آن در مسائل اجتماعي و حكومتي است. اين مطالعه به اين سوالات پاسخ مي‌دهد: مصلحت در استنباط احكام حكومتي چه جايگاهي دارد؟ قلمرو مصلحت در اين احكام چگونه تعريف مي‌شود؟ در پيشينه تحقيق، آثاري چون كتاب "فقه و مصلحت" نوشته ابوالقاسم عليدوست و مقالات متعددي مورد بررسي قرار گرفته است، اما كمتر به نقش مصلحت در احكام حكومتي پرداخته شده است. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه مصلحت به‌عنوان ابزاري فطري و عقلايي، از مهم‌ترين مباني ضرورت قوانين حكومتي در نظام اسلامي است. در اين تحقيق همچنين بيان شده است كه رعايت مصلحت، جلوگيري از مفسده، نفي حرج و حفظ نظام از اصول اساسي در صدور احكام حكومتي به شمار مي‌روند. روش تحقيق توصيفي و مبتني بر مطالعات كتابخانه‌اي و اسنادي بوده و در سه فصل به مباحث مقدماتي، نقش و جايگاه مصلحت و قلمرو آن پرداخته شده است.