پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

دولت ايلخاني بعد از حمله مغولان به ايران حدود 120 سال به صورت جابرانه بر ايران حكومت كرد. در اواخر حكومت آنان، در قسمت خراسان غربي، گروهي به نام سربداران داعيه‌ي عدالت‌خواهي سر دادند و در مقابل زورگويي‌هاي ايلخانان ايستادند. اين گروه توسط عده‌اي از رهبران آزادي‌خواه، آگاه، مردم‌دوست و متدين كه اغلب گرايشات مذهبي داشتند هدايت مي‌شدند و در نهايت توانستند حكومتي ملي و مستقل شيعه مذهب را بدون نظارت ايلخانان تشكيل دهند كه حدود نيم قرن تداوم داشت. دو جريان يا گروه رهبران صوفي مسلك و دولتمردان يا عوامل اجرايي درون سربداران قابل شناسايي است. از آنجا كه نهضت سربداران، اولين حكومت شيعي در ايران را پايه‌گذاري كرده و سبب شكل‌گيري حكومت‌هاي شيعه بعدي گرديد، لذا ضروري است تا با اين برهه از تاريخ كشورمان بيشتر آشنا شويم؛ بنابراين پژوهش حاضر به روش توصيفي تحليلي و با تكيه بر منابع كتابخانه‌اي به بررسي تعاملات و تقابلات صوفيان و دولتمردان در نهضت سربداران پرداخته است. تقابلات صوفيان و دولتمردان سربدار از اين قرار است: دولتمردان سربدار سلطه-طلب و در مقابل صوفيان در انجام اصول اوليه نهضت خود افراط مي‌كردند. دولتمردان ايدئولوژي و برنامه جدي براي حكومت نداشتند در مقابل، تنها ايدئولوژي صوفيان وابسته به ريشه‌هاي فكري شيخ حسن جوري بود. عدم حصول آرمان‌هاي ديني و فرهنگي از ديگر عوامل تقابل صوفيان و دولتمردان سربدار بود. واژگان كليدي: تعاملات، تقابلات، سربداران، صوفيان، دولتمردان