پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

يكي از مسائل مهم و اختلافي ميان مسلمانان مسأله امامت است و اين مسأله مهم در برخي از آثار نو انديشان اسلامي كه امروزه به عنوان نو معتزله شناخته مي‌شوند، مورد بررسي قرار گرفته است. حسن حنفي از برجسته ترين چهره‌هاي نو معتزلي است كه به نحو مبسوط به مسأله امامت پرداخته است. از نظر نو معتزله، امام كسي است كه وظايف پيامبري را به عهده دارد به استثناء دريافت وحي و ابلاغ آن از جانب خدا به مردم. وجود امام از نظر نو معتزله ضروري بوده و از نظر آنان، اين منصب بايد به كسي واگذار شود كه قدرت كافي را براي اجراي وظايف امامت دارا باشد. از نظر نو معتزله امامت اصلي از اصول دين است و فرعي دانستن امر امامت به منظور كاستن از قدر و منزلت اين جايگاه است. نو معتزله وجود نص بر امامت شخص امام را منكر شده و مناط مشروعيت امامت فرد خاص را انتخاب گروه خاصي از مردم مي‌دانند كه از اين گروه گاهي - خواص و گاهي به اهل حل و عقد ياد مي‌شود. هم چنان كه اجماع امت نيز مي‌تواند تعيين كننده شخص امام باشد. از نگاه نو معتزله امام معصوم نيست و نسبت دادن صفاتي هم چون غيبت، تقيه، عالم بودن به امور غيبي امام را از عقايد شيعيان مي‌دانند كه هيچكدام از نگاه آنان صحيح نيست و امام هيچيك از اين صفات را از نظر آنان ندارد. وظايف امام از نظر نو معتزله عبارتند از: ۱- حفظ نظام اجتماعي و اجراي شريعت ۲- تأمين امنيت ۳- اقامه حدود ۴- پاسداري از مرزها از نظر حسن حنفي برخي از وظايف امامت از اهميت بيشتري نسبت به ساير وظايف برخوردارند و مهم ترين وظيفه امام، اجراي عدالت و دفاع از مظلومين است. اين پژوهش با روش توصيفي - تحليلي نگاشته شده و گرد‌آوري اطلاعات از طريق منابع كتابخانه‌اي بوده است.