پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

يكي از مسايل حائز اهميت در جهان امروز فرزندآوري و پيامد آن ازدياد يا كاهش جمعيت است كه ديدگاه‌هاي گوناگوني درباره‌ آن از سوي فيلسوفان اخلاق كاربردي مطرح شده است. يكي از آن‌ها ديدگاه‎ «زايش‌ستيزي» ديويد بناتار است. به اعتقاد او، هر كس با به دنيا آمدن همواره با آسيب‌هاي جدي از جمله بيماري، گرسنگي، قطعي عضو، اميال بي‌پايان و در نهايت مرگ مواجه است و او با توجه به اين مصيبت‌ها مي‌كوشد «غيراخلاقي بودن فرزندآوري» را اثبات كند. به گفته او اكنون كه ما بدون اراده خود به اين دنيا وارد شده‎ايم، مجبور به ادامه زندگي هستيم، ولي بايد از ورود افراد ديگر جلوگيري كنيم تا آن‌ها دچار مشكلات و مصيبت‎ها نشوند. به عقيده وي «زندگي ارزش آغاز‌كردن ندارد» و اين مطلب با «زندگي ارزش ادامه‎دادن ندارد» متفاوت است. بناتار براي اثبات ادعاي خود، از استدلال عدم تقارن لذت و درد بهره مي‌جويد. بناتار با تكيه بر ديدگاه همواره همراه آسيب بودن وجود تصريح مي‌كند «بهتر است هيچ انسان و حتي هيچ موجود با شعور و با احساسي وجود نداشته باشد» و بدين‌صورت نظريه مشهور «انقراض نسل بشر» را پايه‌گذاري مي‌كند. وي با اينكه موافق وقوع سريع انقراض است، اما با نابودي دسته جمعي آن‌ها مخالف بوده و تأكيد دارد فقط افراد جديد به صحنه وجود وارد نشوند، تا انقراض به تدريج صورت گيرد. به عقيده وي خودكشي روش مناسبي براي تحقق اين هدف نيست و حال آنكه يكي از لوازم ديدگاه انقراض نسل بشر است.. او كسب آگاهي را شرط هويت و موجوديت انسان دانسته و معتقد است سقط جنين لازمه ديدگاه «زايش‌ستيزي» و در نهايت «انقراض نسل بشر» مي‌باشد. با توجه به نفوذ و تأثير‎گذاري اين ديدگاه از يك سو و مغايرت «زايش‌ستيزي» و «انقراض نسل بشر» با قانون طبيعت و مخالفت با هدفمندي خلقت و برتري و ارزش و كرامت ذاتي انسان از سوي ديگر، در اين پايان‌نامه در صدد بررسي و نقد ديدگاه بناتار هستيم و با بيان برخي اشكالات ديدگاه وي از جمله نقص در هستي‌شناسي و انسان‌شناسي در صدد اثبات ناكارآمدي استدلال‌هاي او هستيم. در پايان اثبات مي‌شود كه انسان داراي ارزش و كرامت ذاتي بوده و فرزندآوري چون خلق ارزش است، ذاتاً داراي ارزش مي‎باشد. كليد واژه‌ها: بناتار، وجود، آسيب، لذت و درد، فرزندآوري، انقراض، سقط‌جنين