پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چکیده دیدگاه ارائه کننده
قوانین اسلام یا هر قانون الهی دیگر نمی تواند نقض کننده حقوق زنان باشد؛ بنابراین اگر قانونی ضد  حقوق زنان باشد، باید در بستر تاریخی بررسی شود؛ مثلاً هنگامی‌که پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) تبلیغ اسلام را شروع کردند، برده داری و خریدوفروش زنان رایج بود؛ در  آن زمان پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) نه‌تنها با این عمل مخالفت نکردند بلکه خودشان هم برده و هم کنیز داشتند؛ البته پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) و امامان معصوم (علیهم‌السلام) بحث برده داری را تا حدود زیادی تلطیف نمودند؛ اما به‌مرورزمان برده داری از بین رفت؛ در بحث دیه نیز اینکه اسلام دیه دو زن را معادل دیه یک مرد قرارداد و هم چنین در بحث چندهمسری برای ازدواج پی درپی مردان قوانینی وضع کرد، قدم بزرگی درراه برابری حقوق زن و مرد برداشت.
 به نظر می رسد همچنان که گذشت زمان، برده داری را از جوامع اسلامی حذف کرد، نابرابری مردان وزنان را نیز باگذشت زمان حذف خواهد شد؛ پیش‌بینی می شود تا پنجاه سال آینده بعضی از احکام اسلامی به دلیل اینکه احکام، تابع مکان و زمان هستند، تغییر خواهد کرد؛ به‌عنوان‌مثال درگذشته تحصیل و اشتغال برای بانوان امکان پذیر نبود؛ اما اکنون هیچ قانون اجتماعی مشخص؛ زنان را از تحصیل و اشتغال بازنمی‌دارد؛ درنتیجه امروزه شصت درصد از کرسی های دانشگاه در اختیار بانوان است؛ زنان جایگاه های مهم سیاسی مثل معاونت ریاست جمهوری را به‌دست‌آمده آورده اند و هرروز مسئولیت های سیاسی بیشتری به زنان می¬رسد.
چکیده دیدگاه منتقد
نکته اول: تاریخ به دو دوره تقسیم می شود: قرون‌وسطی که دوره حاکمیت خداوند بر عقل بود و رنسانس که دوره حاکمیت عقل بر خدا و وحی و دین بود؛ در دوره رنسانس بین علم و دین (عقل و وحی) تعارضی پیش آمد و تفکر فمینیسم در بستر این تعارض رشد کرد؛ اصطلاح فمینیسم اسلامی، التقاطی است؛ پس معنی ندارد اما شاید در تمدن غیر اسلامی معنی داشته باشد؛ زیرا مبنای آن اومانیسم یا سکولاریسم است؛ اساس تفکر ما قرآن و اهل‌بیت (علیهم‌السلام) است، نه اومانیسم و سکولاریسم؛ بنابراین فمینیسم در تمدن اسلامی امکان رشد ندارد.
نکته دوم: احکام اسلام تابع موضوعات هستند و تشخیص موضوع بر عهده مکلف است، طبق نظر امام خمینی (ره) زمان و مکان دو عنصر تعیین‌کننده در احکام اسلام هستند؛ ممکن است یک موقعیت زمانی و مکانی اقتضای حکمی را داشته باشد و زمان و مکان دیگر اقتضای حکمی دیگر را داشته باشد؛ پس باید فلسفه اسلام را فهمید؛ زیرا اگر فلسفه اسلام فهمیده نشود، نمی توان حکم داد.
نکته سوم: خداوند متعال در قرآن کریم فرموده است: «الرجال قوامون علی النساء»؛ منظور خداوند این است که زنان باید با مردان هماهنگ باشند؛ غالباً زن کارهای درون خانه را سامان دهد و مرد نیز کارهای بیرون خانه  را انجام دهد؛ در غیر این صورت تکوین به هم می خورد؛ اما اگر زنی ضمن رعایت مسائل اصلی اسلامی و اولویت دادن به خانواده و تربیت فرزند و نسل آینده در جامعه حضورداشته باشد، خیلی بهتر است و اسلام نیز با آن مخالفتی ندارد؛ درنتیجه نباید به بهانه مسائل فرعی، اصل خانواده و شخصیت زن را خدشه¬دار کرد، زیرا اسلام با تحقیر شخصیت زن و استفاده ابزاری از او مخالف است.
 
جمع‌بندی داور
1.    خانواده محل انس، محبت و امنیت بوده و زن باید به افزایش این امنیت کمک کند؛
2.    اسلام به برابری زن و مرد در انسانیت معتقد است وبرتری را در تقوا و پرهیزگاری می داند؛
3.    اسلام تبعیض را رد می کند، اما تفاوت های فردی را به رسمیت می شناسد؛
4.    اگر حضور زنان در اجتماع به وظایف اصلی آنان آسیب نرساند، اسلام با این موضوع مشکلی ندارد؛
کلیدواژه ها: فمینیسم، اسلامی، اومانیسم، سکولاریسم، احکام اسلامی.