چکیده دیدگاه ارائه‌کننده
عوامل زیادی سبب دینگریزی میشود که از آن جمله نگاه سطحی به دین است و این نیز ناشی از نشناختن دین است؛ یعنی ما دو گزاره داریم که باعث میشود شخص متدین نقش تخریب‌کننده‌ای نسبت به دین خود و دیگران داشته باشد و آن دو گزاره یکی عدم نشناختن است و دیگری سطحی‌نگری.
چکیده دیدگاه منتقد
1. دینداری و دینگریزی سطوح مختلفی دارد.
2. به مواردی باید اشاره کرد که بهراستی در دینگریزی جوانان تأثیر دارد؛ مواردی که از روی جهل و یا تعصب به دینداران نسبت میدهند، موردنظر نیست.
3. با توجه به آیات قرآن کریم که پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) را بهترین الگو معرفی میکند، تأثیر دینداران بهویژه قشر طلبه بر دیگران قابل‌انکار نیست.
4. دینداران بهخصوص طلاب، مسئول زدودن بخشی از خلأ معرفتی جوانان و عموم مردم هستند و باید آنها را نسبت به دین آگاه نمایند تا حقیقت اسلام را در عمل ظاهری دینداران نبینند، بلکه حقانیت دین را با توجه به اصول دین دریابند.
5. در نوع تأثیرگذاری افراد متدین در منش و نیت دیگران، باید هم تأثیر عملی و هم تأثیر علمی آنها لحاظ شود.
نتایج دیدگاه موافق
دينگريزي به معناي هرگونه فاصلهگيري يا واپسگرايي از دين و تمام نمودهاي مهم ديني در گرايش، بينش و كنش است؛ نوع رفتار و سخنان بعضی از افراد متدين به‌گونه‌ای است كه باعث میشود برخی جوانان از دين فاصله بگیرند؛ در برخی از آیات قرآن كريم به نقش دانشمندان اهل كتاب در دينگريزي افراد اشاره‌شده است؛ (توبه: 34) همچنین گروهي از عالمان اهل کتاب به دلیل آميختن باورهاي خود با دين، زمينه را براي دينگريزي فراهم میكردند؛ (بقره: 79 و نساء: 171)
نتایج دیدگاه مخالف
عوامل مهم در دینگریزی جوانان عبارتنداز:
1. غفلت، جهل و تفکر نکردن جوانان درباره دین: با توجه با آیه 29 سوره مبارکه هود، جهل و ضعف معرفتی انسانها علت گرایش به کفر و برداشتهای نادرست از معارف دینی و بیرغبتی به دین در نسل جوان است.
2. تهاجم فرهنگی سازمانیافته از سوی دشمن؛ به شیوههای مختلف باورهای و اعتقادات دینی مردم را تضعیف میکند؛ برخی از این شیوهها عبارتنداز:
ü ارائه معیارهای فرهنگ غرب؛
ü اشاعه فساد و ابتذال و بیبندوباری؛
ü تخریب شخصیتهای دینی و مذهبی و استفاده ابزاری از آنها.
3. محدودیتهای اعمال‌شده از سوی خانوادهها؛
4. وجود شبهات دینی در بین جوانان و نبود پاسخ برای آنها.
جمع‌بندی داور
باید بپذیریم که برخی از رفتارهای دینداران در دینگریزی جوانان تأثیرگذار است؛ برخی از مهمترین آن رفتارها عبارتنداز:
- اعمال سلیقه شخصی؛
- رفتارهای خشک و خشن؛
- دنیاگرایی (توجه به مظاهر دنیایی)؛
- روحیه سرزنش و ملامتگری؛
- پاسخ ندادن به سؤالات و شبهات؛
- بیتوجهی به احساسات منطقی و سلیقه دیگران؛
- برداشتهای غلط از دین (اختصاص دین به آخرت)؛
- بینظمی در سطوح مختلف زندگی؛
- الگوهای نامناسب؛
- بیتوجهی به شاخصههای اصلی دین؛
- بیتوجهی به حقوق دیگران.
کلیدواژهها: متدینین، دینگریزی، تهاجم فرهنگی، ابتذال، دنیاگرایی.
