پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

جنگ نرم، مفهومي راهبردي در حوزه تهديدهاي فرهنگي و فكري است كه با بهره‌گيري از ابزارهايي چون تبليغات، تحريف مفاهيم، شبهه‌افكني و تضعيف باورهاي ديني، اهداف بلندمدت دشمنان را در استحاله جوامع دنبال مي‌كند. اين نوع جنگ با آن‌كه ظاهري آرام و بدون خشونت دارد، اما بنيان‌هاي فكري و هويتي يك جامعه را به‌گونه‌اي عميق‌تر از جنگ سخت مورد هدف قرار مي‌دهد. مسئله جنگ نرم در دنياي كنوني بسيار با اهميت جلوه كرده است؛ زيرادر مقايسه با جنگ سخت، دشمن با كمترين هزينه به اهداف استراتژيك خويش دست مي‌يابد، تا جايي كه ساختار بنيادي و ارزشي كشور هدف را دچار ضعف و آسيب مي‌كند و كشور متخاصم با رضايت و عدم توسل به زور و خشونت به صورت تدريجي تمامي شاكله جامعه، مخصوصا باورهاي ارزشي و اعتقادي جامعه را مورد هدف قرار مي دهد و با زمان بيشتري به خواسته‌هاي خود مي‌رساند.قرآن كريم، به‌عنوان جامع‌ترين منبع هدايت بشري، نه‌تنها به اين تهديدات اشاره كرده بلكه در آيات متعددي، مصاديق و روش‌هاي جنگ نرم دشمنان را برشمرده و هم‌زمان، راهبردهاي مقابله با آن را در قالب مفاهيم اعتقادي، اخلاقي و اجتماعي ارائه داده است. پژوهش حاضر با رويكردي تحليلي به تبيين جلوه‌هاي جنگ نرم در قرآن كريم پرداخته و آن را در دو حوزه‌ي «جنگ نرم اعتقادي–شناختي» و «جنگ نرم اخلاقي–رفتاري» بررسي مي‌كند. اين پژوهش نشان مي‌دهد كه قرآن كريم با اشراف كامل بر روش‌هاي نفوذ دشمنان، مجموعه‌اي هماهنگ از راهبردهاي دفاعي و پيشگيرانه را براي مصون‌سازي امت اسلامي ارائه كرده كه مي‌تواند مبنايي مستحكم براي سياست‌گذاري فرهنگي، تربيتي و رسانه‌اي در دنياي معاصر باشد. كليدواژه: جنگ نرم، جنگ سخت، مصداق‌شناسي، راهكار مقابله.