پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

عهد در عرف قراردادي دو طرفه است كه طرفين بر اساس توافق صورت گرفته ملزم به اجراي مفاد آن مي‌گردند و با انجام موضوع تعهد از سوي متعهد وفاي به عهد انجام مي‌شود. پايبندي به عهد يك اصل جهاني، از امهات فضائل و امور فطري است. دين اسلام به عنوان دين خاتم كه سعادت بشر را تا قيامت تضمين مي‌كند به اين موضوع مهم در قالب آيات و روايات فراوان پرداخته است و آن را به عنوان يكي از واجبات الهي كه از بديهي‌ترين ارزش‌هاي اجتماعي و مايه‌ي قوام اجتماع است مطرح كرده است. آيات و روايات فراواني در اين بحث به عنوان شاهد مثال و مستند استدلال واقع شده‌اند كه سرآمد آنها آيه «اوفو بالعقود»، «اوفو بالعهود» و روايت نبوي «المومنون عند شروطهم» هستند. از آن جا كه عهد درآيات و روايات به اشكال گوناگون از جمله عقد، ايقاع و وعد مطرح ‌شده است، در پژوهش حاضركه از ديدگاه فقه اماميه به مساله ي وفاي به عهد مي‌پردازد،دبه تعاريف گوناگون عهد در صور مختلف پرداخته و جزئيات و شرايط آن را در هر يك از اشكال متصور آن مانند انواع عقد، انواع ايقاع و نيز احكام وفا به هر يك را تفصيلا بيان مي‌كند.با توجه به آنچه در متون ديني آمده است،وفاي به عهد فقط دربرخي صور خاص و به نظر برخي از فقها،مي‌تواند از جهت فقهي مستحب باشد و در غير آن كه بيشتر صور موجود را شامل مي‌شود، و به نظر اكثر فقها،واجب و لازم است. از آنجا كه برخي فقها، احكام تجارت و معاملات را از بيعفقه بيع به ساير عقود تسري مي‌دهند به تناسب از بحث «بيع» به عنوان مدخل باب عقود و ايقاعات (معاملات بالمعني الاعم) ياد شده و احكام آن بيان گرديده است. اين پژوهش به روش توصيفي-تحليلي و به روش گردآوري مطالب از طريق كتابخانه‌اي صورت گرفته است.