پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

معناشناسي واژه اجربه اين صورت است كه، بر اساس روابط جانشيني و نحوه تركيب آن با واژه هاي ديگر بر اساس روابط همنشيني و نحوه قرار گرفتن آن در شبكه معنايي قرآن با توجه به سياق آيات صورت مي گيرد. پرداختن به واژه هاي پرتكرارقرآن، مانند اجر از آن رو حائز اهميت است كه به مفسر كمك مي كند تا از خطا در تفسير مصون بماند. چراكه بدون فهم صحيح معناي واژگان آيات نمي تواند به مقاصد عالي قرآن دست يابد .روش پردازش اطلاعات در اين پايان نامه ،توصيفي و تحليلي مي باشد. كلمه أَجْر با سائر صيغ آن 107 بار در قرآن آمده است .هم نشين هاي اجر عبارتند از:عظيم،كبير،كريم،غير ممنون و حسن.در بعضي جاها نيز اجر به تنهايي به كار رفته است.هر كدام از اين هم نشين ها مستحقين خاصي دارد.واژه هاي جانشين اجرشامل:دين،جزا و ثواب مي باشد.واژه ي عقاب نيز با اجر متقابل و متضاد است.دين معاني مختلفي دارد كه فقط در معناي مكافات و جزا با اجر مترادف است.تفاوت جزا با اجر اين است كه جزا درباره پاداش و كيفر هر دو به كار رفته است، ولي «اجر» تنها در پاداش استعمال گرديده‌ .تفاوت ثواب با اجر در اين است كه: ثواب خصوص پاداش طاعات است؛ ولي اجر گاهي به همين معنا و گاهي به معناي عوضي است كه در برابر مطلق منافع مبادله مي شود .همچنين ثواب گاه بر عوض كار شر اطلاق مي شود؛ ولي اجر هميشه در عوضي به كار مي رود كه به سود انسان است.واژه عقاب كه متقابل اجر است،مجموعاً بيست بار در قرآن كريم آمده است.چهارده بار در تركيب شديد العقاب و دو بار در تركيب سريع العقاب به عنوان دو وصف براي خدا و در يك جا در تركيب عقاب اليم آمده .