پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

انبياء و پيامبران الهي به عنوان منجي و نجات دهنده انسان‌ها از غفلت معرفي شده‌اند زيرا غفلت يكي از عوامل نرسيدن انسان‌ها به كمال الهي است و زمينه ساز و عامل اكثر گناهان غفلت مي‌باشد؛ چراكه غفلت از ياد خدا موجب غفلت انسان از خويشتن و هدف الهي از خلق انسان مي‌گردد و انسان به‌راحتي تن به گناه مي‌دهد تا جايي‌كه غفلت حضرت آدم موجب هبوط ايشان و همسر گراميشان از بهشت گرديد. غفلت داراي مصاديق مختلفي مانند غفلت از ياد خدا ، غفلت از خويشتن و ... بوده كه در قرآن به آن اشاره شده است. خداوند متعال « يَعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِنَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ» اگر غفلت بر قلب انسان سايه نياتداخته بود ، انسان از جاي جاي زتدگي دنيا آگاه مي‌گرديد و نسبت به آخرت و معاد هم شناخت و معرفت پيدا مي‌كرد در حالي‌كه با غفلت ظاهري از دنيا را مي-دانند و از آخرت غافل‌اند. اما غفلت با تغافل با هم داراي مرزي نزديك به هم مي‌باشند ولي در عين نزديكي داراي تفاوتهايي مي‌باشند كه گاهي از اين مرز فاصله مي‌گيرد. چرا كه تغافل داراي دو مصداق بارز است اولي تغافل مثبت و پسنديده و ممدوح كه به معناي خود را به بي‌خبر وانمود كردن نسبت به خطاهاي ديگران و چشم پوشي از لغزش‌هاي آن‌ها كه در زندگي پيامبر اسلام و ائمه بسياري از اين موارد وجود دارد . و دومي تغافل منفيو ناپسنديده و مقبوح هست كه به معناي چشم پوشي از عواملي كه باعث بدبختي و تيره روزي انسان مي گردد. اولي از مرز غفلت كاملاً دور مي‌گردد و گاهي نقطه مقابلش قرار مي‌گيرد و دومي با غفلت هم مرز مي‌گردد و گاه شدت جزا و گناهش بيشتر هم مي‌گردد. در قرآن كريم آياتي در مورد تغافل وجود ندارد اما در روايات موارد زيادي براي تغافل بيان شده است .در اين پژوهش تلاش شده است كه با استفاده از آيات و روايات به مرزهاي تغافل و غفلت پرداخته شود و با روش گردآوري كتابخانه‌اي و صورت توصيفي و تحليلي اين موضوع مورد بررسي قرار گيرد. از آن‌جا كه غفلت و تغافل داراي اشتراكات و افتراقات مختلفي است بنابراين با بررسي آثار و پيامدهاي غفلت و تغافل مي توان مرز بين آنها را شناخت.