پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

در زمان‌هاي مختلف همواره گروهي بوده‌اند كه به آموزه‌هاي دين اسلام ايمان نياورده و با آن مخالفت كرده‌اند. در عصر حاضر نيز عده‌اي به دين اسلام ايمان نياورده و عقايد اسلامي را قبول ندارند. شيوه برخورد صحيح با كفار داراي اهميت زيادي است، چرا كه با برخورد درست مي‌توان حداقل بعضي از آن‌ها را تسليم دين اسلام كرد و از دشمني برخي ديگر كه ايمان نياورده‌اند جلوگيري كرد. از آنجايي كه يكي از بهترين الگو در باب شيوه‌ي مواجهه‌ي صحيح در عقايد اسلامي با كافران و مخالفان اهل‌بيت عليه‌السلام هستند، تحقيق حاضر با عنوان روش‌شناسي مواجهه‌ي كلامي اهل‌بيت عليهم‌اسلام با كفار به بررسي شيوه‌ي برخورد عقيدتي اهل‌بيت عليهم‌السلام با كافران و مخالفان پرداخته است. اين تحقيق به روش تحليلي _ توصيفي نگاشته شده است. اهل بيت عليهم‌السلام در مواجهه عقيدتي با كفار از روش‌هاي مختلفي استفاده مي‌كردند و متناسب با ظرفيت طرف مقابل از روش برهان، جدل، موعظه، شواهد تجربي و... استفاده مي‌كردند. عقل و استدلال‌هاي عقلي در اسلام جايگاه ويژه‌اي دارد. اين روش در سيره مواجهه كلامي معصومان عليهم‌السلام اهميت فراواني داشت و ائمه عليهم‌السلام اهتمام ويژه‌اي به استفاده از دلايل عقلي در گفت و گوي عقيدتي و مناظرات خود با كفار داشتند. همچنين اهل بيت عليهم‌السلام با روش جدال نيكو با كافران مواجه شده و با اقرار گرفتن از خصم با سؤالات حساب شده، پاسخ‌گويي بر اساس باورهاي طرف مقابل، ابطال ادعا با پاسخ نقضي، تكيه بر مدركات فطري، نيفتادن در دام مغالطه و... با كافران مقابله مي‌كردند. انگيزه ائمه عليهم السلام در برخوردهاي كلامي اصلاح و هدايت افراد بود؛ بنابراين در مواردي با پند و اندرز مخالفان، آن‌ها را به مسير مستقيم دعوت كرده و با آموزش و بصيرت افزايي به روشن‌گري و ارشاد كافران مي‌پرداختند. از آنجايي كه اهل‌بيت عليهم‌السلام مخاطب‌شناسي صحيحي داشتند و با هر كسي متناسب با روحيات و سطح فكري او برخورد مي‌كردند، كساني كه دشمني نداشتند و به دنبال حقيقت بودند به دين اسلام تمايل پيدا مي‌كردند.