پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده فطرت يكي از مباحث پيچيده و مهم، امري تكويني و جزئي از سرشت انسان است كه به بعد روحي و معنوي او مربوط مي‌شود. اين وديعه الهي ممكن است بر اثر عوامل مختلفي محجوب بماند. لذا نياز به شكوفايي و فعليت بخشي دارد. هدف پژوهش حاضر اين است كه به روش توصيفي- تحليلي و كتابخانه‌اي، با ابزار فيش‌برداري به بيان مهمترين عوامل و موانع شكوفايي فطرت با تأكيد بر آثار تفسيري آيت ا... جوادي آملي پرداخته شود. پرداختن به اين مسئله از ان جهت كه شكوفا شدن فطرت الهي در كمال و سعادت انسان نقش اساسي دارد، اهميت مبنايي داشته و شناسايي اين عوامل و موانع در رسيدن به سعادت ابدي نقش تعيين كننده‌اي دارد. حاصل پژوهش نشان داد كه عوامل فردي و اجتماعي در شكوفايي فطرت الهي نقش دارند، فردي: نظير «تزكيه نفس» كه با آگاهي و بيداري، توبه، زهد، رياضت و مراقبه و محاسبه و تقوا حاصل مي‌شود و نظير «تعاليم الهي توسط انبياء» است كه با نقش هدايتي و پرورشي و غفلت زدايي و... موجب شكوفايي فطرت الهي انسان‌ها مي‌شوند. و اجتماعي: همچون «ايجاد معنويت در جامعه و محيط» كه توسط عواملي مثل: تقويت باورهاي ديني، سالم‌سازي محيط، احياي امر به معروف و نهي از منكر و ... حاصل مي‌شود و نيز همچون «بيان عالمانه و صحيح مفاهيم دين توسط محققان» است. همچنين بررسي‌ها نشان داد كه موانع فردي واجتماعي بسياري در شكوفايي فطرت دخيل است. فردي: نظير غفلت، حب دنيا، خود بيني و هوا پرستي، كبر و ... و اجتماعي: نظير تعصب و لجاجت، خطا در تطبيق، رسانه‌هاي گروهي فاسد و ...