پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

وصيت در آيات قرآن كريم و روايات بارها مورد اشاره قرار گرفته است كه حاكي از صحت وصيت براي وراث است. در اين ميان از مسائل مهم كه مورد بحث و واكاوي فقها قرار گرفته است، بحث موارد وجوب و استحباب وصيت است. بررسي ديدگاه‌هاي موجود در موارد وجوب و استحباب وصيت با محوريت فقهاي معاصر هم از لحاظ نظري و هم از لحاظ علمي حائز اهميت است كه در اين پژوهش مورد بررسي قرار گرفته است، لذا بررسي احكام تكليفي؛ موارد و مصاديق وصيت از ديدگاه فقهاي معاصر شيعه و آگاهي از آراء و ديدگاه ايشان جهت برطرف ساختن نياز شرعي جامعه و رسيدن به نظريه‌ي علمي دقيق و متين از مهم ترين اهداف اين تحقيق به شمار مي‌رود. مسأله‌ي پژوهش حكم تكليفي موارد و مصاديق وصيت از ديدگاه فقهاي معاصر شيعه است. روش تحقيق حاضر به صورت توصيفي و تحليلي است و اطلاعات لازم آن به شيوه كتابخانه اي و مطالعه اسناد موجود است. مهمترين يافته هاي تحقيق بيانگر آنند كه برخي وصيت را امري واجب دانسته و قائلند كه وصيت بر هر مسلماني كه مالي از خود بر جاي گذارد واجب است، از ديدگاهي وصيت تنها بر فردي واجب است كه دِيني بر ذمه او يا اموال كساني در نزدش امانت باشند، لذا بر او واجب است تا وصيتش را نوشته و ازآنچه بر ذمه دارد، خبر دهد. دسته بندي و ديدگاه فقهاي معاصر در خصوص موارد وجوب و استحباب وصيت نشانگر آنست كه برخي از فقها وصيت را واجب و برخي ديگر آن را مستحب مي‌دانند و هريك براي اثبات مدعاي خود به دلايلي مانند آيات و روايات استناد كرده‌اند؛ براين اساس موارد وجوب وصيت بنابر ديدگاه فقهاي معاصر شيعه؛وصيت به واجبات مالي و وصيت به واجبات بدني است و موارد استحباب وصيت از ديدگاه ايشان، استحباب تقليل در وصيت از ثلث به ربع و حتي خمس است. واژگان كليدي : وصيت، وجوب، استحباب، فقهاي معاصر، شيعه