پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده يكي از موانع موفقيت انسانها هر چند فرد با استعداد و توانمند باشد، خو كردن به عـادات و رفتارهـاي ناپسندي است كه خودآگاهي، تفكر و اراده انسان را از بين مي‌برد. و علت آسيب وارد شدن به ارداه و عزت نفس انسان اين است كه عادت‌ها بدون تفكرو دخالت عقل تكرار مي‌شوند. عادت‌ها چون در خلق و خوي انسان ريشه مي‌كنند و به صورت غيرارادي تكرار مي‌شوند لازم است ترك شوند. بنابراين در اين مبحث گزيده‌اي از راهكارهاي عادات ناپسند بر اساس اخلاق اسلامي كه ارتباط مستقيمي با عدم رشد و تعالي انسان دارد، مورد تحقيق و پژوهش قرار گرفته است . اخلاق اسلامي ، رفتارهاي خوب و بد آدمي را به خصوص اگر به شكل عادت درآمده باشد در سعادت يا شقاوت او مؤثر مـي دانـد ؛ به همين منظور براي سوق دادن آدمي به رفتارها و عادات پسنديده و اصلاح رفتارها و عادات ناپسند ، راهكارهايي بيان نموده است. براي رفع اين عادات ناپسند راهكارهايي در اخلاق فردي و اجتماعي وجود دارد كه از جمله موارد خود را در محضر خدا ديدن و رجوع دروني به سمت رحمت الهي و در نتيجه عدم نااميدي از درگاه باري تعالي گامي موثر در ترك عادات ناپسند مي‌باشد. همچنين مديريت خشم در قالب كظم غيظ و عفو و بخشش در توصيه‌هاي اخلاقي به وفور مشاهده مي‌شود. چنانچه رويكرد طبيعت خدا محور در اين حوزه مورد توجه است. بنابراين در اين كنكاش، مجموع راهكارهاي مطرح در اخلاق اسلامي در قالب چهار ارتباط (خدا، خود، ديگران و طبيعت) مورد پژوهش واقع گرديده است. واژگان كليدي: اخلاق اسلامي، علم اخلاق، عادت، عادات ناپسند