پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

پژوهش حاضر به منظور شناسايي ميزان توصيه هاي رفتاري ذكر شده در دوران مكه و پاسخ به اين سوال كه چه مقدار و چه توصيه هايي در اين دروان براي مسلمانان و مومنان بيان شده است، سامان يافته است. به همين منظور تمامي توصيه هاي رفتاري در دو بخش كلي توصيه هاي رفتاري اخلاقي و شرعي، در سوره هاي مكي به روش اكتشافي شناسايي و به روش تنزيلي سامان و با استفاده از تفاسير مورد بررسي قرار گرفت. نتايج به دست آمده نشان مي دهد هفده دستور مهم اخلاقي فردي و اجتماعي و سيزده رفتار مهم شرعي چون نماز با شقوق متنوع آن، در دوران مكه تبيين شده است. اين گستردگي و تنوع نشان مي دهد رفتار هاي عملي همواره در سوره هاي مكي مد نظر خداي متعال بوده و هرگز تقدم رتبي اعتقاد بر عمل، باعث نشده كه از لحاظ زماني انجام رفتارهاي اسلامي به تاخير افتد. بلكه به اندازه ظرفيت و شرايط انبوهي از احكام بيان شده است و حتي برخي به تفصيل نيز آمده است. نبود برخي احكام در دوران مكه نيز به دليل فقدان شرايط و زمينه انجام اين احكام بوده است. تنها تفاوت ميان مكه و مدينه در كليت و تفصيل است كه امري طبيعي به نظر مي رسد، زيرا همواره سير از كلي به سمت جزئي بايد باشد.