پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

قرآن كريم در برگيرنده عالي‌ترين معارف الهي در زمينه شناخت خداوند متعال، ويژگي‌هاي سفيران و پيامبران الهي، سنت‌هاي حاكم بر جامعه بشري مي‌باشد كه بشر براي سعادت و خوشبختي جاودانه خود به آن نياز دارد. از طرف ديگر درك عظمت قرآن كريم، منوط به معرفت قرآن در تمامي ابعاد از جمله شناخت حقايق و معارف غيبي، اسرار و حكم، شرايع و احكام، قصص و امثال، محكم و متشابه و... است. همچنين با يك بررسي گذرا در آيات قرآن مي‌بينيم كه برخي از اعمال و افراد مورد تشويق و تبشير و برخي از اعمال و افراد مورد سرزنش قرار گرفته اند و قطعاً اين سوال در ذهن هر مخاطبي تداعي مي‌شود كه چه علل و عواملي منجر به نكوهش افراد شده است؟ و اين كه چه راه‌كارهايي وجود دارد كه انسان، با مراعات آن‌ها، دچار سرزنش و نكوهش نگردد؟ از آن جايي كه انسان داراي دو بُعد جسمي و روحي است، اعمالي كه متناسب با آن‌ها باشد براي آن ها در نظر گرفته شده است كه برخي با مراعات آن‌ها، داراي كرامت مي‌شوند و ارزش پيدا مي‌كنند و برخي هم با عدم مراعات آن‌ها، مورد نكوهش و سرزنش واقع مي-شوند؛ اما اكثر انسان‌ها، شناخت دقيقي از موارد و عوامل نكوهش در قرآن ندارند و تصور مي‌كنند نكوهش‌ها و هشدارهاي قرآن صرفاً متوجه منافقان و كافران مي‌باشد در حالي كه چنين نيست و هر جا سخن از صفات نكوهيده‌اي همچون ظلم، جهل، كفر، حرص، بخل و... به ميان آمده، مرادش صفات جسماني انسان است و اختصاصي به كافر ندارد. پژوهش حاضر با روش توصيفي- تحليلي، به بررسي علل و عوامل نكوهش افراد در قرآن و بيان برخي مصاديق و راهكارهاي برون رفت از آن پرداخته و در نهايت به اين نتيجه دست يافته است كه همه عوامل، مربوط به امور اعتباري و حوزه رذيلت‌هاي ناشي از ورود به منطقه‌هاي ممنوعه در شئون ادراكي و تحريكي آدمي است.