پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

يكي از رذائلي كه هر انساني ممكن است به آن دچار شود غيبت است غيبت يعني اين كه در غياب برادر و خواهر ديني، به بيان آنچه نقلش مايه ناخشنودي او مي‌شود بپردازند، خواه آن نقص در بدن او باشد يا در نَسب يا در صفات و افعال و اقوال. بر اساس متون ديني، غيبت يكي از رفتارهاي ضدارزشي و نابهنجار است كه باعث بروز مشكلات و آسيب‌هاي اجتماعي مي‌شود. از طرفي ديگر متأسفانه در جامعه امروزي يكي از صفات رواج يافته شده است كه بازخواني و بازكاوي اين مسئله با توجه به مدل‌ها و تنوع آن در روابط اجتماعي لازم و ضروري محسوب مي‌شود چون با شناخت اجزاي ماهوي غيبت، عوامل و پيامدهاي آن از منظر مفسران با تاكيد بر آيه 12 سوره حجرات، نقاط اشتراك و افتراق مفسران و فقها شيعه گامي مهم در مقابل انحرافات، برداشته شود. از يافته‌هاي اين پژوهش به روش توصيفي- تحليلي اين است بدگماني، تصديق خبر و پيش‌دستي كردن، حسادت، خشم، دشمني و كينه از عوامل غيبت است. همچنين غيبت پيامدهاي فردي و اجتماعي از جمله از بين رفتن روحيه برادري و دوستي، نابودي شخصيت و حرمت افراد، ركود فعاليت‌هاي اقتصادي، مانع پذيرش اعمال نيك، خروج از ولايت الهي، تجسم زشت در روز قيامت را به دنبال دارد. از ديدگاه فقها عناصر غيبت شامل: فردي كه از او غيبت مي‌شود در جمع حاضر نباشد. آن سخن عيب و نقص محسوب شود. اين عيب از عيوب پنهان باشد. فرد از شنيدن آنچه در موردش گفته مي‌شود كراهت داشته باشد. مفسران و فقهاء غيبت را به يك معنا بيان كرده، اما مفسران بيشتر به پيامدهاي غيبت اشاره نموده‌اندولي فقها بيشتربه حكم غيبت پرداخته‌اند.