پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

در مورد تدليس در فقه و حقوق تحقيقاتي صورت گرفته است ولي در تحقيقي كه احكام، ماهيت و مصاديق تدليس يك جا مورد بررسي قرار بگيرد؛ يافت نشد لذا در اين تحقيق با توجه به روش توصيفي و تحليلي به اين نتيجه رسيده است كه فقها و حقوق دانان تدليس و فريب را موجب فسخ نكاح قلمداد كرده اند كه در اين صورت فريب خورده اگر زوج باشد براي رد مهريه به زوجه رجوع مي‌كند و اگر فريب خورده زوجه باشد در اين صورت اگر دخول صورت گرفته باشد تمام مهر بر ذمه‌ي زوجه مستقر مي‌شود و اگر دخول صورت نگرفته باشد زوج بايد نصف مهريه را به زوجه بدهد. و اگر تدليس كننده شخص ثالثي باشد زوج يا زوجه بايد به آن رجوع كند و تمام خسارت‌هاي وارده را از آن تأديه كند. و همچنين شارع و قانون گذار فرد تدليس كننده را مستحق مجازات و تعزير مي‌دانند. مصاديق بارز تدليس در فقه تدليس ماشطه و همچنين از مصاديق بارز تدليس و فريب، كتمان عيوبي است كه فقهاء و حقوق دانان آنها را مجوز فسخ نكاح قلمداد كرده اند. هرگاه يكي از اين عيوب در زوجين باشد طرف ديگر حق خيار دارد يعني مي‌تواند عقد نكاح را بهم زند مهمترين دليل و مجوز فسخ نكاح براي عيوب، اين است كه طرف فريب خورده ضرر مي‌بيند كه ضرر در اسلام نفي شده است و همچنين موجب عسر و حرج مي‌شود كه در اسلام نفي شده است.