پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

حكومت ديني از جمله جدي ترين مباحث مطرح شده در ميدان مناقشات نظري قبل و بعد از پيروزي انقلاب اسلامي به شمار مي آيد . طرح اين بحث و نظرات و ديدگاه هاي مختلف از جمله از سوي دكتر عبدالكريم سروش جذابيت و ضرورتي علاوه بر اهميت خود بحث دارد. حكومت ديني شكلي از حكومت است كه مرجعيت همه جانبه ي دين خاصي را در عرصه ي حكومت و اداره ي جامعه پذيرفته است. از آنجا كه جمهوري اسلامي نوعي حكومت ديني در خوانش مدرن آن محسوب مي شود، كاوش جنبه هاي گوناگون آن و پاسخ به شبهات و ابهامات پيش روي آن وظيفه اي حرفه اي براي اهل فكر و قلم روزگار ما محسوب مي شود. ما در اين پژوهش با استفاده شيوه ي توصيفي تحليلي به بررسي و نقد اين مسأله در آراي دكتر عبدالكريم سروش و بيان ديدگاه علامه جوادي آملي پرداخته ايم. مدل پيشنهادي دكتر سروش از حكومت دموكراتيك ديني بيشتر به يك مدلي از حكومت نخبه سالار از سوي صاحبان تعقل و دانش شباهت دارد كه در يك نگاه كلي انديشه هاي ايشان را مي توان بر اصول زير شمرد: 1. تكيه بر عقلانيت و روش علمي؛ 2.جدايي دين از حكومت؛ 3. تاكيد برق حقانيت همه اديان ومذاهب؛4. اعتقاد به آزادي مردم در حقوق مدني وسياسي؛ 5. تجربه گرايي ، روش تحقيقي و علمي وتجربي در شناخت؛ و در مقابل ديدگاه علامه جوادي املي براصول ومباني زير استواراست: 1.تكيه بر عقلانيت ديني؛ 2.اعتقاد به حكومت الهي- ولائي؛ 3.تاكيد برحقانيت دين اسلام؛ 4. آزادي مردم در حقوق مدني وسياسي در سايه تبعيت از فرامين الهي؛ 5. اصول شناخت هم از طريق تجربي و هم از طريق نقل قطعي ؛