پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

نقش و تاثير قواعد فقه و گستره آن در فقه اماميه و نظام حقوقي ايران و اهميت و كارآمدي آن را نمي توان ناديده گرفت. براي حل مشكلات نظام حقوقي، لازم است به متون فقهي اسلام، مراجعه شود. انصاف اين است كه در، متون حقوقي اسلام به خصوص فقه پربار جعفري، قواعدي وجود دارد كه توجه به آنها و اهتمام به كاربردي نمودن آنها در قانونگذاري و رويه جاري نظام قضايي ايران، مي تواند به نحو مطلوب و شايسته اي روابط زوجين را تنظيم نموده و حقوق آنان را در نظر بگيرد. در اين نوشتار كه با هدف شناخت جايگاه و دستيابي و تبيين جامعي از قاعده لاضرر و لاحرج در روابط زوجين در فقه اماميه و حقوق موضوعه به رشته تحرير درآمده است، پس از بررسي و تبيين مفهوم و مباني اين دو قاعده به بررسي مصاديق و كاربرد قاعده لاضرر و لاحرج در روابط زوجين در مباحث نكاح مثل مهريه، تمكين، نفقه، طلاق و موجبات آن، حضانت و قلمرو آن و ارث در اموال منقول و غير منقول بيان شده است. رسالت اين پايان نامه و تلاش نگارنده بر اين بوده است كه با انگيزه ارائه مطلبي ناچيز در تحليل، تجزيه و تفسير متون فقهي در بيان قاعده لاضرر و لاحرج، منبعث از مباني فقهي قاعدههاي مذكور و بهرهگيري از متون معتبر فقهي - حقوقي تلاشي در جهت حل مسائل خانواده به ويژه زوجين صورت گيرد كه مشخص شد ميتوان با به كارگيري و استفاده صحيح از اين قواعد مسلم فقهي، بسياري از مشكلات و معضلات ابواب مختلف فقهي حقوقي مرتبط با مسائل خانواده را حل كرده و راه حلهاي جديدي، ارائه نمود. مباحث اين رساله با توجه به متون فقهي و حقوقي و كتب مرتبط به آن به شيوه كتابخانه اي و روش توصيفي ـ تحليلي گردآوري شده است.