پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

فناوري¬هاي نوين مهندسي ژنتيك اين امكان را در اختيار بشر قرار داده است تا بتواند اقدام به دست¬ورزي ژنتيكي موجودات مختلف نمايد. اين موجودات كه به موجودات تراريخته معروف هستند اهميت زيادي در علوم مختلف از جمله پزشكي، داروسازي، صنايع، كشاورزي و... پيدا كرده¬اند. از جمله مهم¬ترين كاربردهاي اين موجودات در كشاورزي و توليد غذاست. گسترش محصولات تراريخته نگراني¬هايي از جنبة اخلاقي، اجتماعي و ايمني-زيستي در جهت پذيرش اين فرآورده¬هاي غذايي جديد در بين عموم مطرح نموده است. از طرفي ديدگاه هاي مخالفان نيز مبني بر ورود ضرر به انسان و محيط زيست توسط اين محصولات قابل تامل و بررسي مي باشد. در اين ميان، ديدگاه¬هاي مذهبي هم نقش قابل ملاحظه¬اي در پذيرش عمومي اين فناوري دارد. بديهي است ديدگاه اسلام در پذيرش اين فناوري از سوي مصرف¬كنندگان مسلمان تأثير به¬سزايي دارد. در پژوهش حاضر مباني و قواعد فقهي اماميه در زمينة موضوع چالشي فرآيند مهندسي ژنتيك مورد بررسي قرار مي-گيرد. نتايج اين بررسي نشان مي¬دهد كه مباني و منابع فقه اماميه مخالفتي با اصل اين فناوري ندارد و با وجود نگراني و ترس از احتمال اثرات مخرب فناوري غذاهاي تراريخته بر زندگي انسان و محيط زيست، هيچ قانون و حكمي در اسلام وجود ندارد كه دست¬ورزي ژنتيكي گياهان و حيوانات و ساير موجودات را منع نمايد و استدلال¬هاي فقهي مخالفان نيز قابل پاسخ گويي است. به نظر مي¬رسد تا زماني كه دست¬ورزي ژنتيكي براي انسان و موجودات ديگر مخاطره¬آميز نباشد، بدون اشكال است. با اين حال در درون اسلام هم هنوز اجماع كاملي بين دانشمندان و مفسران مذهبي در زمينة پذيرش دست¬ورزي ژنتيكي موجودات و مصرف فرآورده¬هاي غذايي تراريخته توسط مسلمانان وجود ندارد.