پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

فقه حكومتي شاخه اي برون از فقه و اصول فقه است و به استناد قاعده عدم جدايي دين از سياست كه وظايف فقيه را در قبال فرد و اجتماع و حتي مناسبات خارجي از گستره حكومت ديني تعريف مي كند و وظايف في مابين حاكمان و مردم را معين مي كند خط مشي ورود به فقه حكومتي مستند به آيات قرآن است و ناظر به تمام زواياي زندگي فردي و اجتماعي انسان است كه بيان و تبيين آن به استناد آيه 7 سوره ال عمران «..وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلاَّ اللّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ ...» در دست راسخون في العلم است؛ از ميان همه آنان، امام سجاد عليه السلام در دوره ستم، زندگي اجتماعي و فردي را برمبناي اهداف سعادت بخش قران در قالب دعا ترسيم كرده است و در ضمن همه اين دعاها به حاكميت علي الاطلاق حضرت حق و اصل ولايت فقيه كه برگرفته ازمبناي فوق است تصريح كرده است ضرورت پرداختن به زواياي مختلف فقه حكومتي به دليل ضرورت ايجاد حكومت ديني است. اين پژوهش علاوه بر دو مبنا و اصل مذكور مباني و اصول ديگري را به عنوان شاخصه هاي مهم فقه حكومتي از فرازهاي دعاي امام سجاد عليه السلام در دو كتاب صحيفه سجاديه و رساله الحقوق استخراج كرده است. روش كار در اين تحقيق، توصيفي تحليلي است كه ازميان منابع چاپي و الكترونيك اهداف و ضرورت فقه حكومتي تبيين شد و مولفه هايي كه فقه حكومتي است قبل ازورود به بحث اصلي شمارش شد.دست آورد مهم اين تحقيق شناسايي ضرورت فقه حكومتي از منظر امام سجاد عليه السلام است كه براي آن حقوقي را در نظر گرفته و مردم و حاكم را در برابر هم مسئول مي داند و وظايف حاكمان را در برابر مردم در قالب دعا بيان مي كند .