پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

در اين نوشتار سعي شده است حكم توليد، بكارگيري و نگهداري سلاح‌هاي كشتار جمعي از منظر فقه مذاهب خمسه بيان گردد. نكته‌ قابل توجه اين است كه سلاح‌هاي كشتار جمعي كنوني در زمان ائمه اطهار عليهم السلام وجود نداشتند تا حكم خاص آنها بيان شود؛لكن با عنايت به برخي قواعد و اصول كلي نظام حقوقي اسلام، به آساني مي توان حكم شرعي ممنوعيت كاربرد تسليحات كشتار جمعي رابدست آورد؛ از جمله اين اصول ميتوان به اصل منع اعتداء، نهي از افساد در زمين، اهتمام اسلام به اصل تفكيك درميدان نبرد، احترام به حق حيات براي همه انسانها وحرمت قتل نفس محترمه اشاره نمود. همچنين با توجه به ويژگيهاي خاص اين تسليحات و تشابه آنها با سلاحهاي مورد استفاده در صدر اسلام مانند قدرت تخريب بالا، قدرت آتش زايي شديد و مسموميت افراد دشمن، حكم حرمت استفاده از اين سلاحها از ميان متون فقهي پيشينيان بدست مي آيد؛ چراكه فقها با برداشت ادله مربوط به موارد مشابه اين گونه تسليحات همچون ممنوعيت القاي سم در آب ، پرهيز از مثله كردن ، خودداري از افساد حرث و نسل و عدم تعرض به نيروهاي غيرجنگجو...موضع‌گيري كرده اند. فقهاي اهل سنت در مورد حرمت توليد و استفاده از اين سلاحها به دودسته تقسيم ميشوند كه گروهي از آنها با توجه به آيه «وَ اَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّهٍ...» موافق توليد سلاحهاي كشتار جمعي و يا با تمسك به قاعده مقابله به مثل موافق به كارگيري اين سلاح‌ها، البته با شرايط ويژه هستند.در حالي كه دسته ديگري با استناد به قاعده احسان در قتل و قاعده دفع مفسده اولي از جلب مصلحت و... قائل به عدم جواز توليد و استفاده از سلاحها هستند.فقهاي شيعه نيز توليد اين سلاحها را مصداق هدر دادن اموال مسلمين و به مثابه تروريسم و باعث رعب و وحشت در ميان همه مردم جهان و نه فقط دشمنان ميدانند. از نظر شيعه استفاده از سلاح هاي كشتار جمعي هم به عنوان استفاده ابتدايي و هم به عنوان مقابله به مثل جايز نيست؛ زيرا استفاده از اين نوع تسليحات به خاطرعدم تفكيك ميان نظاميان و غيرنظاميان باعث قتل انساهاي بيگناه شده و همچنين به دليل قدرت تخريبي زياد منجر به نابودي محيط زيست و قطع حرث و نسل ميگردد.