پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده با امعان نظر به اعمالي كه توسط كودكان انجام مي¬گيرد وآثاري كه بر آنها مترتب مي¬گردد توجه ويژه به ماهيت اين اعمال رامي¬طلبد در اين زمينه مي¬توان گفت اعمال صغار به دو دسته حقوقي ومادي تقسيم مي¬شود كه اعمال حقوقي شامل عقود وايقاعات واعمال مادي مانند: اتلاف وتسبيب در تلف مال غير وامثال آن. در اعمال مادي صغار بحث در اين است كه هرگاه كودكي، اعم از مميز وغير مميز، با انجام عمل عمدي يا سهوي زياني به ديگري وارد كند آيا مسئول جبران آن مي¬باشد ياخير ؟ در پاسخ بايد گفت هرگاه صغيري باعث ضرر غير شود ضامن است به¬اين¬دليل كه از نظر حفظ نظم اجتماع هيچ¬كس نبايد موجب زيان ديگري گردد.. اعمال صغير تا حدي كه مربوط به حقوق مالي او باشد باطل است لكن صغير مميز مي¬تواند تملك بلاعوض كند، مانند: قبول هبه، صلح بلاعوض وحيازت مباحات وعلت صحيح بودن آن اين است كه كودك مي¬تواند اراده كند، زيرا قبول عقد بوسيله قصد انشاء بعمل مي¬آيد، واين امر موجب تصرف در اموال او نمي¬گردد ولي عقود وايقاعات صغير مميز كه موجب تصرف در حقوق مالي او مي¬شود درصورتي صحيح است كه منوط به اجازه ولي يا قيم باشد كه عهده¬دار امور مالي او مي¬باشد. فقها اماميه رشد وبلوغ را ملاك نفوذ معاملات صغير شمرده¬اند وبه اتفاق صغير رادر اعمال حقوقي خويش محجور مي¬دانند تا آنگاه كه بلوغ و رشد دراوجمع شود مگر در بعضي ازموارد كه نصي برآن آمده باشد. وازآنجايي كه رشد به¬معناي ملكه نفساني ثابت در وجود فرد است كه طي آن موجب مي¬شود فرد مال خود را بصورت صحيح صرف كند وچون صغير فاقد اين ملكه نفساني مي¬باشد لذا بايد همواره اشخاصي باشند كه امور مالي صغير را اداره كنند وآن اشخاص عبارتند از: ولي، قيم، وصي، حاكم كه در اين رساله فقط به موارد تصرف ولي صغير در امورمالي اوپرداخته مي¬شود. واژگان كليدي: صغير، بلوغ، رشد، اعمال حقوقي، اعمال مادي، عقود، ايقاع.