پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

ازنظر همه‌ي مذاهب خمسه كفر مانع از توارث است؛ اما ازنظر فقهاي اماميه كفر مورّث، باعث حرمان وارث مسلمان از ارث نشده كه مذاهب اربعه قائل به عدم توارث مي‌باشند. ارتداد وارث از ديدگاه تمامي مذاهب پنج‌گانه مانع از توارث به شمار مي‌رود. قتل عمد از ديدگاه كليه مذاهب خمسه مانع از توارث است و امّا بر اساس اعتقاد شافعي قتل چه به‌حق بوده يا بدون اراده مانع از توارث است. در بعضي از كتب فقهي زنا به‌عنوان يكي از موانع ارث آورده شده است. در مذهب مالكيه مانع از ارث است ولي در مذاهب شافعي، حنفي و مالكي، در موانع ارث از زنا بحث نكرده‌اند. در بعضي كتب فقهي لعان، به‌عنوان يكي از موانع ارث آمده است، بنابر نظريه مذاهب پنج‌گانه، فرزند از مادر و خويشاوندان مادري خود ارث برده و مادر و خويشاوندان مادري وي از او ارث خواهد برد اما در خصوص اماميه ايشان بر اين نظرند كه اگر پدر از لعان خود برگردد و اعتراف به نسب كند، در اين صورت فرزند از پدر ارث خواهد برد. در مورد نبوت مذاهب اربعه‌ي اهل سنت، آن را مانع از توارث وراث ايشان دانسته، از منظر فقهاي مذاهب مالكيه تزويج در مرض منجر به فوت در بعضي از موارد به‌عنوان مانع شناخته‌شده است اما در بقيه‌ي مذاهب فقهي، اين‌چنين نيست. از منظر مذاهب اربعه دور حكمي به‌عنوان يكي از موانع ارث آمده و در مورد اقتران فوت متوارثين در بعضي از كتب فقهي مذاهب خمسه به‌عنوان مانع از توارث آمده است. حمل و همچنين رقيت نيز در بين مذاهب خمسه از موانع ارث است.