پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

اهداف: حقوق شهروندي از ديرباز مورد توجه اديان ابراهيمي بخصوص دين مبين اسلام بوده است. اسلام به عنوان يك دين فراگير كه به همه ابعاد زندگي بشري توجه دارد، دستورات صريح و شفافي براي روابط اجتماعي انسانها دارد و نه تنها به كمال معنوي انسان ها توجه نموده بلكه به چگونگي ساختن جامعه اي نمونه نيز توجه دارد، از جمله مسائل مهم حقوق شهروندي در اسلام توجه به كرامت انسانها به عنوان اشرف مخلوقات، ارزش و حيات و زندگي افراد،برابري بدون توجه به نژاد، رنگ، پوست و ........هدفمند نمودن خلقت انسانها و بيهوده نبودن زندگي انسانها مي باشد برخي از مهم‌ترين وظايف يك شهروند در جامعه‌ اسلامي عبارتند از: 1. پايمال نكردن حقوق مردم (حق‌الناس) و احترام به حقوق شهروندان. جلوه‌هايي از اين ضابطه را مي‌توانيم در تاكيد ورزيدن اسلام بر عدم تضييع حقوق همسايگان و عابرين در كوچه و خيابان و... مشاهده كنيم. 2. احساس مسئوليت نسبت به همنوعان و كمك‌رساني به آنان، به هنگام بروز بلاهاي طبيعي و غيرطبيعي. طبق آموزه‌هاي اسلامي يك شهروند در جامعه اسلامي بايد نسبت به حل مشكلات سياسي، فرهنگي، اقتصادي و... كوشا باشد و نبايد از كنار بلاياي طبيعي همچون حوادث غيرمترقّبه و بلاياي اخلاقي و ناهنجاري‌هاي اجتماعي، بي‌تفاوت گذر كند. 3. رعايت اخلاق اسلامي در تعاملات اجتماعي كه از آن جمله‌اند: داشتن حُسن خلق و رويي گشاده، تواضع و فروتني، حلم و بردباري و مدارا كردن با مردم و شهروندان. هدف اين پژوهش پاسخ به اين سوال است كه ،پيش نويس حقوق شهروندي سال 1392 ارائه شده به مجلس توسط معاونت رياست جمهوري وقت تا چه اندازه با قانون اساسي كشور جمهوري اسلامي ايران و معيارهاي اصيل فقه اماميه تطابق دارد؟ اين مطالعه يك تحقيق توصيفي،تحليلي و كتابخانه اي مي باشد،كه به بررسي حقوق شهروندي در آيات، روايات ،سيره ي معصومين (ع)هندسه ي فكري فقهاي متقدم و متاخر فقه اماميه و قانون اساسي كشور جمهوري اسلامي و تطابق و مقايسه ي آنها با پيش نويس حقوق شهروندي مذكور ميپردازد.