پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

معاونت پژوهشی در آموزش پایان نامه نویسی به طلاب چنین بیان میکند:

تدوین و نگارش پایاننامه یکی از الزامات تحصیل در دوره های تحصیلات تکمیلی ( کارشناسی ارشد و دکتری) است. پایان نامه یا تز (یا رساله) نوشتاری است که دانشجو در رابطه با موضوعی خاص مربوط به رشته تحصیلی خود می نویسد تا مدرک تحصیلی بگیرد.

در پایان نامه، دانشجو سئوال یا موضوعی را بررسی میکند و با تجزیه و تحلیل یا تجارب علمی یا آزمایشی به آن پاسخ می دهد. بنابراین پایان نامه باید دارای مشخصات و ویژگیهایی باشد که آن را از نظر استادان راهنما و مشاور و سپس نزد داوران قابل قبول سازد.

اغلب دانشجویان به دلیل اینکه اجرای پایان نامه اولین کار پژوهشی آن هاست در انجام این کار دشواری­های متعددی دارند. بنابراین باید در ابتدا بدانند چه اصولی را باید برای پایان نامه نویسی رعایت کنند.

دشوارترین و اولین مرحله در پایان نامه نویسی، انتخاب موضوع پایان نامه است.

ساختار کلی پایان نامه :

پس از انتخاب موضوع پایاننامه باید به آماده سازی بخش های مختلف آن بپردازید. ساختار کلی پایاننامه بدین شکل است:

·        صفحات آغازین ( جلد ، صفحه بسم الله الرحمن الرحیم، صفحه عنوان، صورت جلسه دفاع از پایان نامه، تعهدنامه، چکیده، فهرست)

·        فصول پایان نامه

·        منابع و مراجع

·        ضمیمه ها و پیوست ها

·        صفحات پایانی

همانطور که میبینید اولین چیزی که پس از انتخاب موضوع در یک پایان نامه مطرح میشود عنوان پایان نامه است. شما باید بدانید یک عنوان خوب برای پایان نامه چه ویژگی هایی دارد و بر اساس آن بهترین عنوان را برای پایاننامه خود انتخاب کنید.

چکیده

پس از عنوان پایان­نامه، چکیده نقش مهمی در آن ایفا می­کند چرا که چکیده موجب می­شود خواننده به مطالعه پایان­نامه علاقه ­مند شود بنابراین باید بسیار دقیق و صحیح نوشته شود. چکیده باید علاوه بر کوتاه بودن به برخی از اصلی­ترین سوالاتی که در ذهن خواننده وجود دارد پاسخ دهد.

سئوالاتی از قبیل :

    در این پژوهش به چه مساله­ای پرداخته شده است؟

    ضرورت پرداختن به این مساله چیست؟

    پژوهش به چه روشی انجام شده است؟

    نتایج و کاربرد حاصل از این پژوهش چه بوده است؟

به طور کلی، چکیده باید اهمیت پایان­نامه را توضیح دهد اما به طور مختصر و حداکثر ۴۰۰ کلمه. چکیده باید قابل خواندن باشد، اطلاعات موجود در عنوان نباید در آن تکرار شوند و رفرنس نیز در این قسمت از پایان نامه داده نمی ­شود.

فهرست­ها

بعد از چکیده پایان­نامه، به ترتیب فهرست مطالب، فهرست علائم و نشانه­ها، فهرست جداول، فهرست اشکال و سایر فهرست ها قرار می­گیرند. در فهرست­ها صفحات اولیه پایان­نامه ( تقدیر و تشکر، چکیده و …) ذکر نمی ­شوند.

دقت داشته باشید که عناوین ذکر شده در فهرست باید دقیقا با عناوین خود متن یکی باشند، حتی این مساله باید در شماره­گذاری، نقطه­گذاری یا با حروف بزرگ نوشتن نیز رعایت شود. همچنین در نظر داشته باشید که عناوین سرفصل­ها مختصر و گویا باشند و به صورت جملات طولانی ذکر نشوند. اگر عناوین اصلی دارای زیرشاخه هستند حتما در فهرست این زیرشاخه­ها را با تورفتگی (Indentation) مشخص کنید.

فصول پایان نامه

پایان­نامه­های کارشناسی ارشد طبق استاندارد اکثر دانشگاه­ها شامل ۵ فصل می­شوند. این فصول به ترتیب موارد زیر را در بر می­گیرند:

    فصل اول: مقدمه و طرح مسئله ( کلیات تحقیق )

    فصل دوم: مروری بر منابع یا روش تحقیق

    فصل سوم: مدل­ها و ایده­های تحقیق

    فصل چهارم: نتایج تحقیق

    فصل پنجم: نتیجه­گیری جمع­بندی و پیشنهادات