پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

شناخت امام در عرصه هاي مختلف همواره دغدغه دانشمندان اسلامي به ويژه حكيمان و متكلمان بوده است. به يقين يكي از مهمترين منابع براي شناخت ،امام زيارت جامعه كبيره خواهد بود. ويژگي ممتاز اين زيارت تبيين دقيق و صحيح ارتباط امام با اصول محوري چون ،توحيد نبوت و معاد است. اين زيارت از نظر سند و دلالت در طول تاريخ مورد اهتمام قرار گرفته و شرحهاي مختلفي به زبان فارسي و عربي برآن نگاشته شد. با وجود اين شروح، تحقيقي كه مستقلاً آموزه هاي امام شناسي را در اين زيارت بيان دارد، موجود نيست. به همين جهت اين تحقيق در صدد اصطياد اين آموزه ها از زيارت جامعه است. براين اساس ويژگيهاي امام را با تمركز بر دو صفت علم و عصمت در اين زيارت دنبال خواهيم كرد. همچنين نقش پررنگ امام با توحيد، نبوت و معاد بيان خواهد شد. از طرفي تأثير امام در روابط اجتماعي امت و ارتباط امت با امام معصوم از ديگر موضوعات اين تحقيق به حساب مي آيد. براساس فرازهاي زيارت جامعه كبيره ميتوان گفت كه خداوند اين دو صفت بارز يعني علم و عصمت را در حد اعلي و همسنگ با پيامبر اسلام به اهل بيت اعطاء كرده و ايشان را مظاهر كامل براي آنها قرار داده است. براساس فقرات اين زيارت بهترين و كاملترين مسير براي شناخت صفات خداوند راهي است كه ائمه بيان نموده اند. ايشان همان سلاله پاك نبوت بوده كه در دو حيطه حقيقي و حقوقي وارث به حق پيامبر اسلام هستند. همچنين ائمه نقشي بسيار مهم در ارتباط دو اصل امامت و معاد داشته كه نتيجه آن فرجام نيك ابدي و سعادت اخروي در پرتو اطاعت از ايشان است. از طرفي در اين تحقيق به اثبات كه مي رسد ائمه در روابط اجتماعي حكم رئيسي را داشته كه هدف نهايي او هدايت جامعه و به كمال رساندن انسان ها در دنيا و آخرت است. با توجه به فرازهاي زيارت با روش توصيفي- تحليلي، ناظر به شروح نگاشته شده و تحليل خود نويسنده به امام شناسي در حوزه هاي ياد شده پرداخته شد. واژگان كليدي : امام،زيارت ،جامعه ،عصمت، معاد