در کرسی آزاداندیشی با موضوع مقایسه نظریه مازلو و دیدگاه اسلام درباره نیازهای انسان، خودشکوفایی و جایگاه خانواده، اساتید حوزه و دانشگاه به بحث و تبادل نظر پرداختند. از یک سو، هرم مازلو به عنوان چارچوبی روانشناختی مطرح شد که نیازهای انسان را در سطوحی متوالی از نیازهای فیزیولوژیک و امنیت تا عشق، احترام و در نهایت خودشکوفایی دستهبندی میکند. طرفداران این نظریه بر این باور بودند که عدم تأمین هر یک از این نیازها میتواند به اضطراب منجر شده و مسیر شکوفایی را مسدود کند، هرچند که بعدها معنویت نیز به این مدل افزوده شد.
در مقابل، دیدگاه اسلامی با محوریت قرار دادن "عبودیت و قرب به خدا" به عنوان غایت نهایی انسان، مسیری متفاوت را ترسیم کرد. در این نگاه، اگرچه نیازهای مادی مورد تأیید قرار میگیرند، اما این نیازها نه به عنوان هدف، بلکه به عنوان وسیلهای برای رسیدن به کمال معنوی در نظر گرفته میشوند. خانواده در این منظومه، نقش بیبدیلی به عنوان سنگ بنای تربیت و تشکیل جامعه سالم ایفا میکند. تفاوت اصلی در اینجاست که در اسلام، رشد و خودشکوفایی منوط به تأمین کامل و ترتیبی نیازهای مادی نیست و انسان میتواند حتی در سختترین شرایط با تکیه بر ایمان و خانواده، پرشی معنوی را تجربه کند.
در نهایت، این گفتوگو به جمعبندی مشترکی رسید که میتوان هرم مازلو را به عنوان شناسنده نیازهای ضروری انسان پذیرفت، اما چارچوب اسلامی با تعریف خانواده به عنوان کانون هدایت این نیازها به سمت اهداف متعالی، نقش مکملی را ارائه میدهد که در آن خودشکوفایی واقعی تنها در مسیر خدامحوری و انجام تکالیف دینی محقق میشود.
