ششمين نشست از سلسله نشست هاي اميدآفريني، كاركردها و نقش جهاد تبيين در آن به همت معاونت پژوهش مدرسه كوثر با عنوان: اميدآفريني و هويت اجتماعي با حضور خانم دكتر يوسفي از اساتيد حوزه ساعت 11:30 صبح روز يكشنبه 28 بهمن ماه 1403 در اتاق كنفرانس مدرسه علميه تخصصي كوثر برگزار شد.
دكتر يوسفي هويت اجتماعي را اجتماعی یک مفهوم کلیدی در روانشناسی اجتماعی و جامعهشناسی معرفي كرد و بيان داشت: هويت اجتماعي به فرآیند شناسایی و تشخیص خود به عنوان یک عضو از گروهها و جوامع اجتماعی اشاره دارد. این مفهوم به مجموعهای از ویژگیها، ارزشها، باورها و هنجارهای اجتماعی اطلاق میشود که فرد در ارتباط با گروههای مختلفی مانند خانواده، دوستان، قومیت، ملت، مذهب و دیگر گروههای فرهنگی شکل میدهد.
وي ادامه داد: هویت اجتماعی نهتنها شامل فردیت و منحصر بفرد بودن فرد است، بلکه به بستر اجتماعی و فرهنگی که فرد در آن زندگی میکند نیز وابسته است. در حقیقت، این هویت به افراد حس تعلق و ارتباط عمیقتری با سایر اعضای گروههای اجتماعی میبخشد و موجب میشود تا آنها در جهان پیرامون خود جایگاهی مشخص و شفاف بیابند.
دكتر يوسفي سپس با اشاره به ارتباط بين امیدآفرینی و هویت اجتماعی بيان كرد: تقویت هویت اجتماعی از طریق امید آفرینی يك رابطه بين اين دو است وامید آفرینی به عنوان یک عامل کلیدی در تقویت هویت اجتماعی محسوب میشود. افرادی که احساس امید را تجربه میکنند، به طور طبیعی تمایل بیشتری به مشارکت در فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی پیدا میکنند. این مشارکت، نه تنها احساس تعلق به گروههای اجتماعی را تقویت میکند بلکه باعث تقویت هویت جمعی نیز میگردد. به عنوان نمونه، در جوامعی که امید به آینده مشهود است، افراد با رغبت بیشتری به برقراری ارتباطات اجتماعی و همکاری با یکدیگر میپردازند. این رفتار موجب تقویت هویت اجتماعی و تقویت احساس خودباوری و اعتماد به نفس در افراد میشود.
وي با اشاره به تأثیر هویت اجتماعی بر احساس امید گفت: یک هویت اجتماعی قوی میتواند به افزایش احساس امید کمک کند. افرادی که جزو گروههای اجتماعی با هویت قوی و مثبت هستند، معمولاً احساس امنیت و حمایت بیشتری را تجربه میکنند. این احساس امنیت نه تنها به افراد کمک میکند که در شرایط دشوار امیدوارانه به آینده نگاه کنند، بلکه آنها را در مسیر تحقق اهداف خود تشویق مینماید. مثلاً در جوامعی با هویت ملی مستحکم، افراد احساس مسئولیت بیشتری نسبت به رشد و توسعه جامعه خود دارند و این احساس مسئولیت میتواند منجر به تقویت امید و آرزو در آنها گردد.
دكتر يوسفي ادامه داد: در زمانهای بحران و چالشهای اجتماعی همچون جنگ، فقر یا بیماری، امید آفرینی میتواند به افراد و گروهها کمک کند تا هویت اجتماعی خود را حفظ نمایند و در برابر فشارهای روانی، مقاومت بیشتری نشان دهند. در این شرایط، امید به عنوان یک مکانیسم مقابلهای عمل کرده و به حفظ انسجام اجتماعی یاری میرساند. علاوه بر این، هویت اجتماعی قوی میتواند به افزایش تابآوری در برابر بحرانها کمک کند و افراد را به یکدیگر نزدیکتر نماید.