در روز سه‌شنبه مورخ ۱۴۰۰/۱۲/۲۴ جلسه دفاعیه پایان نامه "طلبه گرامی سرکار خانم فاطمه علیزاده"با عنوان:《 بررسي اقوال مفسرين فريقين در آيه 31 سوره توبه با تاكيد بر گونه شناسي رب 》در واحد پژوهش موسسه آموزش عالی امام صادق " علیه السلام" شاهرودبا حضور استاد راهنما حجه الاسلام والمسلمین محمداسماعیل صالحی زاده" و ارتباط مجازی در تالار پژوهشی با استاد داور "حجة الاسلام والمسلمین دکتر علیرضا صابریان" از سمنان برگزار گردید.
چکیده:
قرآن مجید در آیه 31سوره توبه یکی از ارزشمندترین مفاهیم توحید در ربوبیت را بیان می دارد، و آن این که هیچ کس حق اطاعت کورکورانه و بدون قید و شرط از هم نوع خود را ندارد چون این عمل نوعی پرستش اوست. این تحقیق با موضوع بررسی اقوال مفسرین فریقین درآیه31 سوره توبه درخصوص واژه ربّ است. که اطلاعات به روش توصیفی-تحلیلی با استفاده از منابع مکتوب کتابخانه‌ای ودیجیتالی گردآوری شده است. واژه«ربّ» در برهه‌های تاریخی دارای معانی گوناگونی همچون پروردگار، تربیت کننده، رب النوع، پرستش شده و... بوده است. همچنین اتخاذ ارباب درنظر مفسران به معنی ربّ گرفتن احبار و دانشمندان خود واطاعت و تبعیت کردن از اوامر و نواهی ایشان است که در این تحقیق دیدگاه چهارتن از مفسران شیعه، شیخ طوسی، طبرسی، طباطبایی و جوادی آملی و همچنین دیدگاه چهارتن از مفسران اهل سنت ، طبری، زمخشری، فخررازی وآلوسی تبیین و به اشتراکات و افتراقات دیدگاه مفسران فریقین ذیل آیه مذکور پرداخته شده است . مشترکات فریقیتن ذیل آیه در معنای واژه «ربّ» و معنای اتخاذ ارباب و استناد ایشان درذیل آیه این بوده است که آنها کورکورانه و بدون هیچ قید وشرطی به پیروی آنها پرداخته و از آنها اطاعت می کردند. و در پاسخ پرسش که «عیسی بن مریم»چرا جدا از ارباب آمده است ، به دلیل عظمت و شرافتی که برای او قایل بودند و این که نصارا او را خدا قرار داده بودند به همین دلیل خدا بر خواسته و نظر ایشان خط بطلان کشید. افتراق درمعنای واژه ربّ که شیخ طوسی اسم مشتق می گیرد وبه معنی تربیت می گیرد و طبرسی به معنی اختیار دارنیز آورده است و آلوسی از واژه ربّ به معنی تربیت و علامه جوادی از ریشه ناقص را به معنی مربی و تربیت می داند.
اتخاذ ارباب :آلوسی آیه را از باب تشبیه اطاعت به عبادت بیان داشته است. به دلیل این که از دانشمندان زیاد اطاعت محض می کردند گویی آنها را مورد پرستش و عبادت قرار داده اند. و فخر رازی نیز می گوید این ها بر اثر اطاعت دانشمندان به خدا کافر شدند. علامه جوادی آملی می فرماید این ها علاوه بر این که دچار شرک ربوبیت بودند دچار شرک عبودیت هم شدند چون علاوه بر اطاعت ،دستوات باطل آنها را نیز بی کم و کاست اجرا می کردند.
