استاد محترم ابتدا بحث خود را با سیره موضوع یابی و تبدیل موضوع به مسأله پژوهشی آغاز نمودند.ایشان اذعان داشتند که برای دست یابی به یک موضوع پژوهشی خوب باید مطالعه نمود.مطالعه قلب تپنده پژوهش است.و محقق را در یک حیطه پژوهشی به دانش می رساند.فرد محقق باید مطالعه منظم پیرامون یک دانش داشته باشد.و یک موضوع حوزوی یا میان رشته ای انتخاب کند تا مسیر حرکت به سمت انتخاب موضوع درست انجام پذیرد.یکی از دانش های مورد علاقه را انتخاب نموده و سعی کند تا رئوس ثمانیه را برای آن موضع طراحی نماید.رئوس ثمانیه دستیابی به موضوع پژوهش را سرعت می بخشد.علما نیز رئوس ثمانیه را در هر منبع دانشی یا پژوهش مورد استفاده قرار می دادند.طلبه باید بعد از مطالعه رئوس ثمانیه در کتاب منطق شروع به پژوهش کند.
استاد فرزانه کتاب شناخت اخلاق اسلامی را به طلاب پیشنهاد دادند که مطالعه نمایند و محوریتهای مختلفی که در آن کتاب آمده است را تامل نمایند.ایشان ادامه دادند که کتاب شناخت اخلاق اسلامی می آموزد که برای مطالعه یک دانش و ورود به مرزشناسی باید چه منابعی را مطالعه کنید.این منابع بر اساس روش پژوهش می توانید مطالعه کنید.پس اولین گام برای دستیابی به موضوع این است که سراغ دانشی بروید که به شما بیاموزد که چگونه منابع یک دانش را مطالعه کنید.سعی کنید نظام هشتگانه دانشی را طراحی کنید و بر اساس شیوه های پژوهش مسائل و موضوعات را بچینید.«شکل درختی»بعد از انتخاب دانش و درخت واره برای انتخب موضوع ببینید در چه سطحی می خواهید تحقیق کنید.آیا تازه کار هستید یا سابقه پژوهشی دارید؟؟؟افراد تازه کار باید سراغ شاخه ای از درخت واره بروند که بیشترین ریزموضوعات را دارد..فهرست کتابها بخش کوچکی از مجموعه درخت واره است.بهتراست کل کتاب مورد مطالعه اجمالی قرار گیرد.بعد درخت واره کشیده و مقاله خود را بنویسید.نوشتن این نوع مقاله ،ترویجی است.زیرا محقق بین مسائل و ریز موضوعات تألیفی ایجاد می کند که مناسب مقطع سطح دو است.اما برای مقاله علمی بهتر است کمترین ریز موضوعات درخت واره را استفاده کنند.زیرا محقق میخواهد تولید دانش داشته باشد.پژوهشگر به دنبال این است که مسائل جدید ابداع کند.
محققی که می خواهد تحقیق علمی پژوهشی داشته باشد باید در شاخه فلسفی در ذیل بحث ریاضی فعالیت کند زیرا تولیدات جدیدی به دنبال دارد.ولی در اخلاق عرفانی ریزشاخه های متنوعی وجود دارد.
پس در موضوع یابی باید این فرآیند را طی کرد.طلبه باید دانش را انتخاب کند و منابع آن را طبقه بندی کند.
مجموعه ای به نام منبع شناسی دانش هاست که با مراجعه به آن هر دانشی منابعش طبقه بندی شده است.
استاد ادامه دادند که بعد از انتخاب موضوع باید مسأله سازی کرد.باید واژه یا عنوان موضوع که معمولا یک واژه است تبدیل به دو کلیدواژه شود و یک نسبت علمی بین دو کلیدواژه برقرار شود تا بتوان مسأله پژوهشی را ساخت.
برای مسأله محور شدن مقاله باید چهار ریز گرد داشته باشید:1-علمی باشد.واژه های علمی یک دانش انتخاب شود.2- مولد باشد.3-منطبق باشد.4-روشن باشد.بعد از موضوع یابی برای ساخت عنوان مقاله و مسأله محور شدن آن باید دید پژوهش یک پژوهش مقایسه ای است یا غیر مقایسه ای؟در غیر مقایسه ای عناوینی چون آسیب شناسی-مفهوم شناسی-بررسی شیوه –اصول-مبانی-علل سیرتکامل-سیرتطورتاریخی –و......تولید می شود و به کمک آن به راحتی عنوان مقاله تولید می شود.
اگر مقایسه ای باشد ،مثلا دو دیدگاه مورد بررسی قرار می گیرد.مثل بررسی مقایسه ای انصاف از منظر اسلام و مسیحیت.
