پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

پژوهش حاضر با عنوان «مهاجرت آفاقيان به شبه‌قاره هند در قرون نهم و دهم هـ. ق.» پديده‌اي پيچيده، چندلايه و تأثيرگذار در تاريخ فرهنگي، اجتماعي و سياسي ايران و هند بود. بحران‌هاي سياسي، اقتصادي و فرهنگي در ايران زمينه خروج نخبگان و گروه‌هاي مختلف آفاقي به هند را فراهم ساخت. در مقابل، ساختار سياسي-اداري باز، حمايت‌هاي حكومتي، فرصت‌هاي علمي و شغلي متنوع، و رواج گسترده زبان فارسي در هند شرايط مناسبي براي جذب اين مهاجران ايجاد كرد. اين تحقيق با بهره‌گيري از روش توصيفي-تحليلي و مطالعه منابع تاريخي ارزشمند و متون دست اول، علل، روش‌ها، مسيرها، موانع و تأثيرات حضور آفاقيان در شبه‌قاره هند را به طور جامع بررسي كرد. نتايج نشان داد كه آفاقيان در توسعه نظام ديوان‌سالاري، تحكيم ساختارهاي سياسي، ارتقاي فرهنگ و هنر، و گسترش مذهب تشيع نقش كليدي ايفا كردند. حضور فعال آنان در حوزه‌هاي اجتماعي و فرهنگي و حتي اقتصادي، موجب شكل‌گيري طبقه‌اي نوين و اثرگذار از نخبگان ايراني-هندي شد كه به تداوم و بومي‌سازي تمدن اسلامي-ايراني در هند كمك شاياني نمود. اين مطالعه تصويري جامع، مستند و چندبُعدي از نقش فعال و استراتژيك آفاقيان در فرآيند مهاجرت و تأثيرات گسترده فرهنگي، سياسي و اجتماعي آنان در شبه‌قاره هند ارائه كرد. كليدواژه ها: مهاجرت، آفاقيان- شبه قاره هند