پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده در اين پايان نامه، معاني باب افعال و تفعيل در جزء سي قرآن كريم با تكيه بر تفاسير معتبري چون الميزان، الكشاف، روح المعاني و مجمع البيان مورد بررسي قرار گرفته است. تحليل و تفسير اين باب ها در قرآن، به ويژه در جزء سي ام كه شامل سوره هاي كوتاه و پرمعنا است، مي تواند به درك عميق تري از زيبايي هاي زباني و لايه هاي معنايي آيات كمك كند. تفاسير مذكور، هر كدام با رويكردي خاص، به تشريع و تبيين مفاهيم و كاربردهاي مختلف افعال در اين باب ها پرداخته اند كه نشان دهنده ي غناي فرهنگي و دقت نظر مفسران در تحليل كلام الهي است. در اين تحقيق، ابتدا به بررسي و تعريف باب هاي افعال و تفعيل پرداخته شده و سپس با استفاده از روش تحليلي و توصيفي، نمونه هايي از افعال مزيد در جزء سي ام قرآن انتخاب شده و با بهره گيري از منابع لغوي و تفسيرهاي مختلف، معاني كاربردي آن ها مورد بررسي قرار گرفته است. اين مطالعه به ويژه بر روي باب هاي افعال و تفعيل تمركز دارد، زيرا اين دو باب نسبت به ساير باب ها در نهج البلاغه و قرآن كريم كاربرد بيشتري داشته اند. همچنين، تاثير اين افعال بر ساختار و معناي كلام، و چگونگي افاده معاني متناسب با مقتضاي حال و اهداف مخاطبان مورد توجه قرار گرفته است. اين پژوهش نشان مي دهد كه استفاده از افعال مزيد در باب هاي افعال و تفعيل، به طور كامل با مقتضاي حال و اهداف آيات قرآن كريم منطبق است. اين تطابق، نشان دهنده تسلط مفسران بر زبان عربي و توانايي آن ها در استخراج معاني دقيق و عميق از متون ديني است. به اين ترتيب، اين پايان نامه مي تواند به عنوان يك منبع مفيد براي دانشجويان و پزوهشگراني كه مطالعه تفاسير قرآني و بررسي جنبه هاي زباني و بلاغي آن علاقه مند هستند، مورد استفاده قرار گيرد. همچنين اين تحقيق مي تواند به عنوان يك الگو براي مطالعات آينده در زمينه تحليل معاني افعال در متون ديني و ادبي ديگر به كار رود. واژگان كليدي: قرآن، باب إفعال، باب تفعيل، ثلاثي مزيد، أفعال مزيد، معناي تعديه