پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

بي‌شك تجسم اعمال از مباحثي است كه همواره مورد توجه انديشمندان كلامي، فلسفي، و عرفاني و تفسيري بوده و هست اما در اين ميان عده‌اي با اعتقاد به اينكه رابطه بين جزا و عمل رابطه‌اي قراردادي است و با از بين رفتن عمل جزا هم از بين مي‌رود، قائل به تجسم اعمال نيستند. در اين نوشتار با توجه به ديدگاه علامه طباطبايي كه داراي انديشه صدرايي است، رابطه بين جزا و عمل را رابطه‌اي تكويني مي‌داند و اين مسئله را با استناد به آيات قرآن اثبات مي‌كند. در اين نوشتار در صدد بيان آثار و لوازم تجسم اعمال با رويكرد كلامي-تفسيري ايشان بوده‌ايم. با روش توصيفي- تحليلي كار شده است. پرسش اساسي اين است كه آيا براي تجسم اعمال آثار و لوازمي هست؟ البته با توجه به غفلت انسان از عاقبت كار و انكار معاد و زندگي پس از مرگ، لازم و ضروري بود كه به موضوع تجسم اعمال پرداخت شود. كه تحقيق در اين ارتباط منتج به اين موارد شده كه تجسم اعمال در زندگي دنيوي و اُخروي و همچنين در زمنيه اخلاقي- تربيتي و معرفتي هر كدام آثار و لوازم خاص خود را به دنبال دارد . چنانكه اثر تجسم اعمال در زندگي دنيوي و اُخروي اجراي سنن الهي مي‌باشد. و در زمينه اخلاقي- تربيتي اثر سعادت‌مندي و شقاوت‌مندي آدمي را به دنبال دارد، و از جهت معرفتي منتج به جاودانگي در بهشت و خلود در جهنم مي‌شود.