پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

نوشتار حاضر با هدف بررسي مفهوم ركون به ظالمان از منظر آيات و روايات و تبيين مصاديق و پيامدهاي فردي و اجتماعي آن تدوين شده است. «ركون» در لغت به معناي تمايل و اعتماد در دو بعد قولي و فعلي است و مفسران آن را اتكاء، وابستگي و اعتماد همراه با تمايل تفسير كرده‌اند. مصاديق ظالمان در آيات و روايات شامل مشركان، بدعت‌گزاران، حق ستيزان، مرتدان، بازدارندگان از راه خدا، پيروان هواي نفس، مستكبران، پيروان شيطان و دنياطلبان مي-شود. ركون به ظالم دايره معنايي گسترده دارد كه شامل اعتماد،  نوشتار حاضر با هدف بررسي مفهوم ركون به ظالمان از منظر آيات و روايات و تبيين مصاديق و پيامدهاي فردي و اجتماعي آن تدوين شده است. «ركون» در لغت به معناي تمايل و اعتماد در دو بعد قولي و فعلي است و مفسران آن را اتكاء، وابستگي و اعتماد همراه با تمايل تفسير كردهاند. مصاديق ظالمان در آيات و روايات شامل مشركان، بدعتگزاران، حق ستيزان، مرتدان، بازدارندگان از راه خدا، پيروان هواي نفس، مستكبران، پيروان شيطان و دنياطلبان ميشود. ركون به ظالم دايره معنايي گسترده دارد كه شامل اعتماد، مودت و اطاعت ميباشد. مصاديق اعتماد به ظالم شامل اعتماد به كافران، حكّام ستمگر، اهل كتاب و جائران ميباشد. مصاديق مودت به ظالم، دوستي با ظالمان، هواپرستان و كافران است كه نشانهي نفاق بوده و در تضاد با اصل ايمان است. مصاديق اطاعت از ظالم، پذيرش ولايت آنان، اطاعت از شيطان، تبعيت از جباران، اطاعت از طاغوت و متجاوزان گناه پيشه است كه سبب دوري انسان از مسير حق و همسو شدن با باطل ميشود. اعتماد، مودت و اطاعت از ظالم موجب ميشود آدمي به آنان گرايش و تمايل قلبي پيدا كرده و ركون به آنان در اعمال و افعالش ظهور پيدا كند؛ بهگونهاي كه موجب ترويج ظلم و ستم، تضعيف مظلومان و از بين رفتن عدالت ميشود. بر اساس آيات و روايات اسلام هرگونه اعتماد، مودت و اطاعت از ظالمان را نهي كرده است. فلسفه اين نهي، جلوگيري از پيامدهاي زيانبار فردي از قبيل خودباختگي، سازش با ظالمان و در بعد اجتماعي شامل كفرگرايي، بيتفاوتي نسبت به ظلم، فراموشي امر به معروف و نهي از منكر، هنجارشكني و سقوط و انحطاط جوامع بشري است. روش اين پژوهش، توصيفي- تحليلي است كه نگارنده بر اساس آيات و روايات به بيان مصاديق ركون به ظالم و پيامدهاي فردي و اجتماعي آن پرداخته است. واژگان كليدي: ركون، ظالم، اعتماد، مودت، اطاعت، ولايت