پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

سوره مائده پنجمين سوره در‌ترتيب مصحف شريف است.از جمله سوره هايي است كه درشان نزول آن وهمچنين تفسيربرخي از آيات آن،ميان مفسران اختلاف نظروجوددارد.يكي ازمفسران فقيه اهل سنت،محمدبن طاهرمعروف به ابن عاشوراست كه روش تفسيري وي تحليلي ميباشد.اوپس ازذكر شان نزول هرآيه،به بررسي ارتباط آن باآيات ديگرپرداخته،ازنكات نحويولغوي بهره ميبرد.همچنين نظرسايرمفسران راذكرمينمايد.ابن عاشورازروايات نيزدراستنادنظرات خودياسايرمفسران استفاده ميكندوهمين جامعيت روش،اهميت تفسيروي رادوچندان مينمايد.بهرهگيري ازاين تفسيرارزشمندمستلزم تسلط برزبان عربي يااستفاده ازترجمه اين كتاب مي باشد.ترجمه تفسيرابن عاشورازسوره مائده باتوجه به جايگاه علمي اين مفسروبه ويژه باوجودآياتي كه مورداختلافنظرمفسران است؛ازاهميت بسياربرخوردارميباشد.مانندآيه اكمال كه ازنظرشيعه ازمهمترين ادله اثبات ولايت به حق حضرت اميرالمومنين علي عليه السلام ميباشدومفسران مختلف دردلالت اين آيه نظرات متعددي دارند.ابن عاشورمعتقداست اين آيه درحجه الوداع نازل شدهوازاين حيث بامفسران شيعه هم نظراست اماازجهت دلالت آيه برولايت،اواكمال دين رادربيان احكام اعتقادي وتفاصيل احكام اسلام كه دراين سوره وآيه ذكرشده ميداندكه آخرين آن حج است.درخصوص آيه وضونيزبه خلاف شيعه كه مسح سروپاهارادروضوواجب ميدانند،ابن عاشورمانندبرخي مفسران اهل سنت،شستن پا و سررا واجب دانسته است.دراين كه آرنج هابايددروضوشسته شوندباشيعه همنظراست امادرشيوه شستشو،تفصيلي ارائه ننموده است.آيه 56 ازسوره مائده نيزمعروف به آيه ولايت درميان شيعيان است وازجمله ادله متقن دراثبات ولايت وجانشيني به حق حضرت اميرالمومنين عليه السلام مي باشدودراين زمينه ضمن بيان معناي«ولي»به ادله روايي نيزاستنادشده است؛ در مقابل، ابن عاشور، اين آيه را تنها تعليل نهي از دوستي با يهود و نصاري كه در آيه قبل آمده بود تفسير مي كند و روايات وارده را ضعيف دانسته و منظور از «هم راكعون» را جمله مستقل و به معناي تقرب با نوافل بيان مي كند. اين نوشته بر اساس هدف، كاربردي بوده و با استفاده از منابع كتابخانه اي و الكترونيكي به صورت توصيفي به ترجمه تفسير وي در آيات اول تا 60 سوره مائده پرداخته و در صدد نقد و بررسي برخي از ديدگاه هاي وي بوده است.