پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده: از يك سو انسانها در مسير زندگي و رسيدن به هدفشان با ناملايمات و مشكلات مختلفي مواجه اند از سوي ديگر خالق متعال در درون انسانها نيروهايي قرار داده است تا با آنها بتوانند با سختي ها و ناملايمات مقابله كنند و به آرامش و امنيت در زندگي دست يابند. از جمله اين نيروها قوه خشم است كه يك نيروي مهم دفاعي است كه براي بقاي انسان ضرورت دارد و از موضوعات چالشي در اسلام و روانشناسي به حساب مي آيد. اين پژوهش به روش توصيفي - تطبيقي از نوع كتابخانه اي در صدد آگاهي و پاسخ به اين سوال است كه وجوه افتراق و اشتراك خشم و راهكارهاي مقابله با آن از ديدگاه اسلام و روانشناسي چيست براي پاسخ به اين سوال لازم است به مفهوم شناسي، بيان انواع و مراتب، علل بروز و آثار و پيامدهاي خشم از ديدگاه اسلام و روانشناسي پرداخته تا به راهكارهاي مقابله با خشم در دو حوزه دست يافته و وجوه اشتراك و افتراق آنها دست يابيم. نتيجة پژوهش بيانگر آن است: مفهوم، عوامل و آثار خشم و پرخاشگري در اسلام و روان شناسي اشتراكات فراواني دارند. در مورد راه هاي كنترل خشم نيز اين اشتراكات به چشم مي خورد چرا كه راهكارهاي شناختي، عاطفي و رفتاري در مواجهه با خشم در هر دو زمينه ي اسلام و روان شناسي وجود دارد. مهم ترين افتراقات اين دو حوزه به راه هاي كنترل خشم مربوط مي شود كه فرو خوردن خشم و مواجهه صحيح با آن در اسلام به جاي سركوب يا بروز نابجا، در روانشناسي توصيه مي شود. آموزه هاي اسلامي بحث بسيار عميق¬تري با رويكرد اخلاقي و محوريت توحيد و توصيه به حلم دارد كه در مباحث روان شناسي مغفول مانده است.