پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

هدف از اين پژوهش، معرفي ديدگاه قرآن درباره‌ي ظلم به نفس است. بدين منظور، با استفاده از روش توصيفي- تحليلي ضمن بررسي مفهوم ظلم و نفس در قرآن، بخشي از تحقيق به بيان مصاديق ظلم به نفس در قرآن پرداخته و در بخش ديگر؛ پيامدهايي كه ظلم به نفس براي انسان دارد، بررسي شده است و به اين نتيجه دست يافته‌ايم كه از نگاه قرآن هرگونه تعدي از قوانين الهي ظلم به نفس مي‌باشد همچنان كه مصاديق ظلم به نفس در قرآن در دو قسم عقيدتي و عملي است؛ عقيدتي شامل انكار توحيد و انكار نبوت مي‌شود و ظلم به نفس عملي، شامل همه‌ي گناهان و ترك اولي مي‌شود اعم از ترك اولي، گناهان صغيره و گناهان كبيره و همين‌طور ظلمي كه در ارتباط انسان با خدا (شرك) و ظلمي كه در ارتباط با ديگران انجام مي‌گيرد. از ديدگاه قرآن بالاترين ظلم‌ها شرك و كمترين ظلم به نفس عملي است كه سبب به سختي افتادن انسان در زندگي دنيا مي‌شود. پيامدهاي ظلم به نفس نيز مي‌تواند هم دنيوي باشد و هم اخروي؛ زيرا از سويي عمل از عامل جدا نيست و انسان با همين اعمال در صحنه‌ي قيامت حاضر مي‌شود و از سوي ديگر، گناه عاملي است كه انسان را دچار رنج و عذاب مي‌كند، گاه انسان گرفتار رنج و عذاب در دنيا مي‌شود و گاه گناه سبب عذاب جاودانه در آخرت مي‌شود. بدترين پيامد ظلم به نفس نقصاني است كه نفس به آن دچار مي‌شود و با اين نقصان، آدمي گرفتار فراموشي و خسران نفس شده و اين‌ حالت مانع ملاقات خداوند مي‌شود.