پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

1/1 چكيده برپايي حكومت عادل به عنوان ميراث پيامبر (ص) و امامان معصوم (ع) و وجوب ياري چنين حكومتي، همواره از مسائل مهم مورد بحث فقهاي شيعه بوده است وقوع انقلاب اسلامي توسط امام خميني (ره) بر پايه ي انديشه ي ولايت فقيه با فراهم نمودن زمينهي انديشهي مديريت فقهي ،جامعه، آن را به عرصه ي فقه اجتماعي و حكومتي سوق داد. در اين راستا دستگاه فقه با پرسشهاي متعدد در حوزهي جامعه ي اسلامي روبرو شد كه رويكردهاي فقهي درصدد پاسخ گويي به آن برآمدند در اين ميان امام خميني (ره) با رويكرد فقه حكومتي خود و با اعتقاد به توانمندي فقه در اداره جامعه موجب تدوين فقهي نوين با نگرش حكومتي شده است كه تنها راه تحقق دين در حوزه ي فردي و اجتماعي را تشكيل حكومت اسلامي ميدانند. ايشان معتقدند اختيارات و وظايف فقيه جامع الشرايط همان اختيارات و وظايف پيامبر (ص) و امامان معصوم (ع) است. آيت الله خامنه اي نيز به عنوان مدير جامعه ي اسلامي معتقدند پس از شكل گيري نظام اسلامي، در مرحله ي ايجاد كشور و تمدن اسلامي براي تدبير امور و مديريت جامعه بيش از پيش نيازمند فقه است. فقهي كه جامعه ساز و ناظر به اداره ي نظام اجتماع باشد لذا گستره ي وسيعي كه تمامي مراحل مربوط به زندگي مادي و معنوي بشر را در بر ميگيرد براي آن قائل است. بر اساس ديدگاه امام خميني (ره) و آيت الله خامنه اي برخلاف زمان گذشته قلمرو فقه به دليل اقتضائات شرايط جامعه از محدوده افراد مؤمن به گستره ي جامعه ي سياسي و حكومت ديني وسعت يافته است. تحقيق حاضر، با استفاده از روش توصيفي تحليلي به تبيين ديدگاه امام خميني (ره) و آيت الله خامنه اي با هدف بررسي تطبيقي جايگاه فقه در اداره ي جامعه از ديدگاه اين دو بزرگوار به بيان ديدگاه ايشان پرداخته است. كليدواژه ها ،فقه ولايت فقيه، جامعه، فقه حكومتي