پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

مجموعه‌اي از گناهان كه بشر به آن مبتلا بوده و از ابتلاء به آن در رنج و سختي قرار مي‌گيرد؛ ذنوبي است كه متعلق به زبان بوده و به عنوان امري فراگير در ارتباط با هم‌نوعان متجلي مي‌شود. به همين جهت از سوي شارع مقدس به صورت كاملا جدي مورد نهي واقع شده و آثار زيانبار آن در دنيا چه در سطح فردي و چه اجتماعي و در جهان آخرت بيان گرديده تا شايد اين عمل مورد ترك مكلّفين واقع شود. اگرچه عليرغم تاكيد آيات و روايات بر اهميت و دوري ازاين موضوع، در جهت بهبود و اصلاح، و تحكيم روابط فردي واجتماعي، اكثريت افراد يك جامعه در زندگي اجتماعي خويش به آن دچار شده و ازتبعات شيوع گناهان زبان در حرج و فشار قرار مي‌گيرند. در تحقيق حاضر انواع گناهان زبان از منظر فقهاي اماميه بيان گرديده است كه عبارتند از: هجاء، فخر فروشي، دروغ، غيبت، سب معصومين و مومنين و ... همچنين حكم فقهي اين گناهان نيز به صورت مجزا مورد تحليل و استدلال قرار گرفته و نظر بعضي از مراجع متقدم و متأخر ذكر شده است.كه اين موارد از گناهان حتمي زبان بوده و فقه اماميه بر اجتناب از آن تاكيد مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نمايد. زيرا بين اين دست از گناهان و پيامدهاي مخرّب فردي و اجتماعي آنها رابطه مستقيم فقهي وجود دارد. فلذا هر مكلفي با زبان خود به اين امور بپردازد، آثار شوم آن را مشاهده خواهد كرد. در بخش بعد نيز به بررسي آثار فردي اجتماعي اين گناهان پرداخته شده كه از جمله آن موارد، عدم اجابت دعا، قبولي عبادات حال و آينده، محو شدن عبادات گذشته، از بين رفتن اعتماد به شخص مرتكب، كوتاهي عمر و عذاب فراگير، سلطه بيگانگان، دگرگوني ارزش‌ها و... مي باشد. و در پايان عوامل پيشگيري از ارتكاب گناهان زباني كه متشكل از عوامل فردي و اجتماعي بوده و راهكارهاي مقابله با اين گناهان از قبيل، تقويت اراده، شناخت اثرات مثبت ترك گناهان زباني، ياد مرگ و قيامت، ياد خدا و نعمت هاي او، عبرت گيري و پندآموزي و ... جمع‌آوري و بيان شده است.