پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

عصر قاجار،يكي از مهمترين دوران تاريخ معاصر ايران است،زيرا دراواخر اين عصر به دليل آغاز حركت از سنت به سوي مدرنيته،شاهد تغييرات مهمي در حيات مردم جامعه،به خصوص زنان هستيم. زنان ايراني كه تا اين زمان جنس پست تر و فرودست محسوب شده و هيچ ارزش و جايگاهي در جامعه نداشتند،به تدريج با حقوق خود آشنا شدند و براي دست يابي به اولين حوق انساني خود تلاش كردند . اوج فعاليت ها و تلاش زنان براي كسب حقوق فردي و اجتماعي خود در عصر قاجار به انقلاب مشروطه برمي گردد. زنان كه تحت تأثير ارتباطاتي كه در اين دوره با غرب ايجاد شده بود با حقوق خود آشنا شده بودند با انقلاب مشروطه فرصتي پيدا كردند تا حقوق خود را در فضاي عمومي مطرح و پيگيري نمايند . با سرنگوني حكومت قاجار ودر عصر پهلوي اول،جامعه ايراني از نظر فرهنگي به ويژه در حوزه زنان به دليل گرايش هاي غرب گرايانه حكومت پهلوي و مدرنيته دچار تغيير شد.اما اين تغييرات عميق و به صورت بنيادين نبود و در سطح ظاهري ماند و به دليل بينش مردسالارانه جامعه، به حقوق و مسائل زنان در بعد وسيع توجهي نشد.حكومت پهلوي بااقدامات ساختارشكن خود به دنبال از بين بردن ارزش هاي سنتي و مذهبي و جايگزين كردن ارزش ها و فرهنگ غربي در جامعه ايراني بود.اما در اثر اين نوسازي ها ،زنان نوگرا با كنده شدن از هويت فرهنگي و مذهبي خود دچار از خوبيگانگي فرهنگي شدند. در دوره پهلوي دوم نيز با ادامه روند نوسازي به نحوي كه به طور همه جانبه اعتقادات،ارزش ها،انديشه ها و سنت هاي زن ايراني كاملا سركوب مي شد،اگرچه طبق آمار و ارقام در برخي عرصه ها وضعيت و جايگاه زنان به سرعت و بر اساس موازين مدرن غربي ارتقا يافت،اما مشكلات جديدي درحيات فردي،خانوادگي و اجتماعي زنان ايجاد شد.و آن ها دچار سردرگمي در تشخيص جايگاه واقعي خود در خانواده و جامعه شدند. با توجه به اهميت حوادث تاريخي اين دوره زماني بر حيات زنان ايراني و اثرات مهمي كه اين رويدادها بر تحولات بعدي ايران از جمله انقلاب اسلامي داشتند،در اين پژوهش تلاش شده تست با روش توصيفي-تحليلي به مقليسه تطبيقي حيات فردي و خانوادگي زن در عصر قاجار و پهلوي اول و دوم بپردازيم