پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

مسئله اميد، يكي از مسائل مهم در حوزه تربيت است كه در جوامع بشري و همچنين علوم انساني موردتوجه قرارگرفته است. از آن‌جا كه زندگي بشر همواره با چالش‌ها و تضادها روبروست، بروز اضطراب و يأس به سبب ناكامي‌ها دور از انتظار نيست. آن‌چه در اين ميان، بشريت را از يأس و قنوط نجات مي‌دهد و شورونشاط و انگيزه لازم براي ادامه حيات به او مي‌بخشد، مقوله اميد است. قرآن كريم كه كتاب انسان‌ساز است، به‌عنوان پيشگام در اين زمينه، بيشترين توجه را به اين جنبه از تربيت اسلامي معطوف داشته و با بيان آياتي در زمينه‌هاي مختلف و از طريق تشويق بر انجام امور صالح، وعده اجابت دعا، وعده مغفرت و رحمت، اعطاي پاداش‌هاي اخروي و... به زيباترين وجه به اميدآفريني پرداخته است. نوشتار پيش رو با موضوع اميدآفريني در قرآن كريم و نقش آن در زندگي بر اساس تفاسير تربيتي، كه باهدف معرفي آيات اميدآفرين و مقايسه آثار دنيوي اميد به خدا و نااميدي از رحمت او تدوين گرديد، سعي بر آن شد كه با روش توصيفي–تحليلي و با استفاده از آيات و روايات، ضمن مفهوم شناسي اميد به بررسي الفاظ همسان با آن همچون «عسي، بشّرَ و...» پرداخته و ضمن بيان اقسام اميد به تبيين عوامل و آثار اميد به خدا و نااميدي و آثار آن در زندگي دنيوي و حيات اخروي و تبيين محورهاي اميدآفريني در قرآن كريم با استفاده از ديدگاه‌هاي مفسران تربيتي پرداخته شود. يافته‌هاي پژوهش بيانگر آن است كه اميد به خدا آثاري چون تهذيب نفس، داشتن روحيه اصلاح‌پذيري، رسيدن به فلاح و رستگاري، بخشش و مغفرت الهي و... دارد.