پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

اين پايان نامه با موضوع «بررسي احكام وضعي كودكان تولد يافته از طريق اهداء جنين يا گامت (اسپرم يا تخمك) از ديدگاه اماميه و شافعي» به رشته تحرير در آمده است. امروزه پيشرفت هاي علمي و پزشكي سبب شده است كه بسته شدن نطفه انسان از راه هاي غير طبيعي امكان پذير گردد كه اين روش، تلقيح مصنوعي ناميده مي شود. با وجود توليد مثل و ارتقاء روش هاي نوين باروري و تنوع ايجاد جنين آزمايشگاهي و اين كه از چه زماني جنين هاي آزمايشگاهي را موجود زنده تلقي كنيم و حقوق شرعي بر آن ها باركنيم تبيين اين موضوع از نظر اسلامي پر اهميت است و با مقايسه تطبيقي، تحليلي روش هاي مختلف تلقيح مصنوعي داخل و خارج رحمي و اهداي جنين و گامت (اسپرم يا تخمك) با وجود نظرات مختلف در بين علماي اماميه و شافعي در رابطه با جواز يا عدم جواز استفاده از اسپرم و تخمك اهدايي و رحم جانشين و اجاره اي، اما از نظر فقهاي اماميه و شافعي اين كودكان در مسائلي چون سلب حيات نطفه كودكان آزمايشگاهي و نسب اين كودكان از نظر فقه و حقوق با هم اتفاق نظر دارند و از لحاظ حضانت، نفقه، ارث و محرميت افتراقاتي با هم دارند. از جمله اين كه طفل متولد از تلقيح مصنوعي زن با اسپرم شوهر به زوجين ملحق مي شود و اين طفل از هر جهت حاصل از نزديكي طبيعي فرقي ندارد. نزديكي جنسي هم كه در موارد ۱۱۵۸و۱۱۵۹ق.م ذكر شده است به اين دليل است كه نزديكي فرد شايع ايجاد جنين است و خصوصيتي در نزديكي وجود ندارد كه آن را تنها راه تحقق نسب مشروع و طبيعي بدانيم. پس طفل حاصل از تلقيح مصنوعي زن با اسپرم شوهر، نسب مشروع دارد و به زوجين ملحق مي شود و اين كه شوهر تلقيح را انجام دهد يا شخص ثالث تأثيري در نسب مشروع طفل ندارد و هم چنين اين كه طرفين آگاه به اين عمل باشند يا خير باز هم تأثيري ندارد و همه آثار نسب مشروع بر اين طفل بار مي شود. امّا در باب تلقيح مصنوعي با اسپرم بيگانه در حقوق ايران سكوت وجود دارد و به دليل اين سكوت برابر اصل ۱۶۷ق.اساسي بايد به فتاواي معتبر و آراء فقهاء رجوع كنيم.